چکیده:
امروزه اغلب فرایندهای فیزیولوژی، جسمی و روانی انسان از شهرنشینی تاثیر پذیرفتهاند، بنابراین، برخی از معضلات خاص بشر از جمله بیخوابی، اضطراب، افسردگی، خستگی روانی و غیره از این امر ناشی می شوند. توسعه بی رویه شهری، افزایش وسائل نقلیه و زوال محیط زیست، آثار زیانباری بر ساختار محیطی-کالبدی شهر وارد کرده است. فقدان ایمنی شهروندان در مقابل تصادفات، عدم امنیت در فضاهای شهری و مسکونی، انزوا، افسردگی و گسست اجتماعی در محلات شهری از بیماریهای مزمن در محیطهای شهری هستند. بنابراین شناسایی اثرات نامطلوب توسعه شهری و مسکن، بر سلامت عمومی شهروندان و ارتقای زندگی سالم شهری ضروری است. پژوهش حاضر برگرفته از طرح تحقیقاتی است که اتمام آن بیش از یک سال طول کشیده است. هدف اصلی این پژوهش، تعیین محلههای مناسب شهر اردبیل به منظور سکونت است. در هدف فرعی نیز به تعیین فاکتورهای مناسب برای محلات شهری برای سکونت پرداخته شد. در این پژوهش تلفیق مدل تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) و منطق ارزشگذاری لایهها ( Index Overlay ) با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS )، به مدلی برای مکانیابی محلات مناسب به منظور سکونت در شهرستان اردبیل منتج شده است. این مطالعه نشان دهنده انطباق وضعیت اجتماعی و اقتصادی محلات شهری با درجه مطلوبیت آنها است که در زندگی روزمره شهر اردبیل قابل مشاهده است.
خلاصه ماشینی:
"مجله جغرافیا و برنامهزیری محیطی،سال 22،شماره پیاپی 44،شماره 4،زمستان 0931 وصول:9831/2/8 پذیرش:0931/3/42 صص 691-971 مدلسازی محلات مسکونی مناسب شهر اردبیل به روش AHP در محیط GIS فریدون بابایی اقدم:استادیار جغرافیا و برنامهریزی شهری،دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل،ایران* محمد آزادی مبارکی:کارشناس ارشد اقلیمشناسی،دانشکاه محقق اردبیلی،اردبیل،ایران عقیل مددی:استادیار ژئومورفولوزی،دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل،ایران چکیده امروزه اغلب فرایندهای فیزیولوژی،جسمی و روانی انسان از شهرنشینی تاثیر پذیرفتهاند،بنابراین،برخی از معضلات خاص بشر از جمله بیخوابی،اضطراب،افسردگی،خستگی روانی و غیره از این امر ناشی می شوند.
در این پژوهش تلفیق مدل تحلیل سلسهمراتبی (AHP) و منطق ارزشگذاری لایهها (Index) (Overlay با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ،به مدلی برای مکانیابی محلات مناسب به منظور سکونت در شهرستان اردبیل منتج شده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) یافتههای تحقیق الف)تحلیل مسائل کالبدی فاصله از راههای اصلی امروزه خیابانها،کوچهها و شریانهای ارتباطی نقش خاصی در حملونقل درون شهری ایفاء می- کنند و این نوع شریانها بر اساس عمکرد یا کیفیت بهرهبرداری و طرح هندسی طبقهبندی میشوند.
بنابراین با توجه به اینکه ارامستانهای شهر اردبیل در داخل آن مستقر است و مکانیابی آنها بدون برنامهریزی بوده،در این قسمت با توجه به میزان بافری که از گورستانها ترسیم گردید به مناطقی که دورتر از آرامستانهای داخل شهر قرار دارند امتیاز بیشتری قائل شدیم(شکل 8).
نقطه قوت تحقیق حاضر،بهرهگیری از تعداد 91 معیار مختلف برای امر مدلسازی محلات مناسب شهری میباشد که نتایج حاصله در نقشه نهایی تلفیق شده با نقشه راههای شهر اردبیل نشان داده شده است."