چکیده:
اساس یافتههای تحقیق،فعالیتهای خورشیدی،احتمالا تنها فاکتور طبیعی مؤثر در نوسانهای سطح آب دریاچه ارومیه و پارامترهای مربوطه،در درازمدت محسوب می گردند. دریاچه ارومیه سومین دریاچه فوق شور در جهان است و به دلیل اهمیت اقلیمی، اقتصادی،اکولوژیک و زیست محیطی از نواحی جغرافیایی قابل توجه و مطرح در ایران به شمار میرود.سطح آب این دریاچه نیز همانند سایر دریاچههای بزرگ جهان طی سالهای مختلف،دارای نوسانهای دورهای مشخص بوده است.چنین به نظر میرسد که میتوان از این نوسانهای دورهای به عنوان مدرکی معتبر و تاریخی از تغییرات طبیعی اقلیم در ایران بهرهگیری کرد.در سالهای اخیر،کاهش قابل ملاحظه سطح آب، مشکلاتی را برای محیط زیست دریاچه و ساکنان آن به همراه داشته است.بروز این مشکلات،توجه و ارزیابی نوسانهای سطح آب این دریاچه را با استفاده از روشهای علمی و مناسب،اجتنابناپذیر میسازد.بر این اساس،در پژوهش حاضر با ارزیابی تغییرات درازمدت نوسانهای سطح آب دریاچه و پارامترهای مؤثر در این نوسانها در ارتباط با فعالیت لکههای خورشیدی(عامل عمده کنترلکننده تغییرات طبیعی اقلیم)بر اساس دو روش آنالیز موجک پیوسته و متقاطع،مشخص گردید که سطح آب دریاچه ارومیه دارای نوسانهای دورهای معنیدار و منفی 8-11 ساله است.این واقعیت حاکی از وجود همبستگی منفی معنیدار بین این نوسانها در ارتباط با لکههای خورشیدی است.بر
خلاصه ماشینی:
"بر این اساس،در پژوهش حاضر با ارزیابی تغییرات درازمدت نوسانهای سطح آب دریاچه و پارامترهای مؤثر در این نوسانها در ارتباط با فعالیت لکههای خورشیدی(عامل عمده کنترلکننده تغییرات طبیعی اقلیم)بر اساس دو روش آنالیز موجک پیوسته و متقاطع،مشخص گردید که سطح آب دریاچه ارومیه دارای نوسانهای دورهای معنیدار و منفی 8-11 ساله است.
نتایج حاصل از این آنالیز نشاندهنده وجود ارتباط و همبستگی قوی بین مساحت سطح آب دریاچه و لکههای خورشیدی در چرخههیا زمانی 7 تا 11 ساله و در محدوده کلیه سالهای تحت مطالعه 6002-5691 است.
بررسی ارتباط فازی بین دو متغیر نیز مشخص میسازد که همبستگی بین این دو متغیر طی چرخههیا زمانی 8 تا 11 ساله منفی و معکوس بوده،با افزایش فعالیت لکههای خورشیدی به دلیل کاهش میزان آب دریاچه،مساحت سطح آب دریاچه(مساحتی که زیر پوشش آب قرار میگیرد)کاهش مییابد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 41:تبدیل موجک متقاطع بین میزان مساحت سطح دریاچه ارومیه و لکههای خورشیدی 4-بحث و نتیجهگیری مسأله ارتباط بین نوسانهای سطح آب و فعالیت لکههای خورشیدی در بسیاری از دریاچههای جهان مشاهده شده است.
در این بررسی نیز با استفاده از روشهای آنالیز موجک پیوسته،آنالیز متقاطع و دادههای درازمدت دریاچه ارومیه تغییرپذیری نوسان سالانه سطح آب دریاچه و همچنین متغیرهای شاخص مؤثر در این نوسان،از قبیل بارش و درجه و حرارت به عنوان فاکتورهای (33)- Sellinger اقلیمی،تبخیر و حجم روانابها به عنوان فاکتورهای هیدرولوژیک و نوسان وسعت و مساحت سطح آب دریاچه ارومیه به عنوان فاکتور ژئومورفولوژیک،در ارتباط با لکههای خورشیدی مطالعه شد."