چکیده:
از زمان اشغال عراق توسط آمریکا تاکنون سه دوره مناقصه نفتی و گازی در این کشور برگزار شده و دور چهارم آن قرار است در ژانویه 2012 برگزار گردد.بر اساس این مناقصهها،تولید روزانه نفت عراق گفته میشود تا سال 0217 به 12/5 و یا حتی 13/5 میلیون بشکه خواهد رسید.گرچه رسیدن به این سقف از تولید از نظر کارشناسان نفتی،بلندپروازانه و غیرواقعی ارزیابی میشود.برخی کارشناسان رسیدن به سطح تولید 6 تا 8 میلیون بشکه در روز را به واقعیت نزدیکتر میدانند.با این حال سئوال مطروحه این است که تبعات چنین بلندپروازیهایی برای آینده بازار جهانی نفت و قدرت نسبی شرکتهای ملی در مقابل شرکتهای بینالمللی نفت به چه صورتی قابل تصور خواهد بود؟ وانگهی آیا ترجمان چنین اقداماتی برحسب آینده سیاسی و رفاه اقتصادی عراق میتواند امیدوار کننده باشد؟ نوشتار حاضر بر این باور است که اولا دستیازی دولت عراق به چنین بلند پروازیهایی،میتواند بیانگر نقطه دیگری از سیاست نفتی به لحاظ اسیر افراط و تفریط این کشور باشد.ثانیا در صورت تحقق چنین اقدامات بلندپروازانهای،انتظار میرود کاهش بیشتر قدرت نسبی شرکتهای ملی نفت جهان در مقابل شرکتهای بینالمللی نفت و کاهش قیمت نفت و تنزل درآمد و رفاه تولیدکنندگان نفت اوپک را در پی داشته باشد.از نظر سیاستی،پیامدهای چنان اقدامات نهچندان هوشمندانه و مدبرانه چه بسا کمتر از تجزیه عراق به معنا و مفهومی مدرن نخواهد بود.
خلاصه ماشینی:
"حال اگر بنا باشد، مناقصههای اخیر نفتی عراق در عمل با توفیق مواجه باشند،در آن صورت بر فرض تحقق سناریوی 054،11 میلیون بشکه نفتی که برای تولید نفت گروه اوپک در نظر گرفته شده است،چگونه باید بین عراق و سایر اعضای اوپک تقسیم شود؟آیا عراق در آن صورت از اوپک خارج شده و بر تولید نفت مطابق با پیشبینی اخیر خود مبادرت خواهد ورزید؟در آن صورت نتیجه این اقدام برای رفاه عراق و سازمان کشورهای صادر کننده نفت چه خواهد بود؟آیا عراق خویشتنداری در پیش گرفته و مطابق با مصلحت سایر کشورهای عضو اوپک و متناسب با حفظ قیمتهای مناسب نفتی در بازار جهان اقدام خواهد نمود؟در آن صورت هزینههای توسعهای و نیز هزینه سیاسی مقاومت در مقابل خواست قدرتهای سلطهگر جهان مبنی بر لزوم افزایش عرضه به منظور جلوگیری از افزایش قیمتها تا چه حد قابل تحمل خواهد بود؟حتی بر فرض آن که سناریوی 054 تحقق نیافته و تز مبارزه با تغییرات آب و هوایی جهان به حال خود رها شود،در آن صورت میزان مشارکت انتظاری تولید نفت عراق در بازار جهانی نفت تقریبا با میزان مشارکت تولیدی همه کشورهای عضو اوپک به استثنای عراق برابر خواهد بود؟آیا چنین امتیازی برای عراق در مجموعه کشورهای عضو اوپک محترم شمرده خواهد شد؟اگر بر فرض محال،بنا باشد چنان خواستی از سوی سایر اعضای اوپک محترم شمرده شود،در آن صورت بر سر اقتصادیهای وابسته به درآمدهای نفتی اوپک چه خواهد آمد؟در غیر این صورت،تبعات ناشی از تصادم منافع در اوپک به چه صورتی خود را برحسب قیمتهای آتی نفت نشان خواهد داد؟ به این ترتیب،ملاحظات مطرح شده در بالا از زوایای مختلف این ایده را مطرح مینمایند که زمانه تکروی در کشورهای عضو اوپک درباره تصمیمگیری راجع به سطح تولید در آینده به پایان رسیده و قاعدتا هر اقدام در راستای افزایش تولید باید با ملاحظه دقیق وضع بازار در سالهای پیشرو و با رعایت نوعی از هماهنگی با سایر کشورهای عضو و حتی کشورهای مصرف کننده سوختهای فسیلی همراه باشد."