چکیده:
پژوهش حاضر به منظور بررسی تطبیقی نیروی انسانی و مجموعة کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه رازی کرمانشاه و همچنین مقایسة آنها با استانداردهای کتابخانههای دانشگاهی ایران انجام شده است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی، وضعیت مجموعة منابع، افزایش سالیانه، نیروی انسانی متخصص و غیرمتخصص، تعداد دانشجو، و تعداد اعضای هیئت علمی در 10 کتابخانة مورد بررسی را نشان و آنها را با استانداردهای کتابخانههای دانشگاهی ایران مورد مقایسه قرار میدهد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه و مشاهدة مستقیم استفاده شده است. مطابق استاندارد نیروی انسانی متخصص مورد نیاز در کتابخانههای مورد مطالعه باید 118 نفر باشد، درحالیکه نتایج پژوهش نشان میدهند که 45 نفر (1/38 درصد) نیروی متخصص در این کتابخانهها وجود دارد. منابع مورد نیاز در کتابخانههای مورد پژوهش مطابق استاندارد باید1572820 جلد باشد، درحالیکه نتایج پژوهش نشان میدهد که تعداد موجودی منابع تنها 285802 جلد (18/1درصد) است و در مجموع کسری 1287018 جلدی (81/9 درصد) را نشان میدهد.
خلاصه ماشینی:
"براساس بند 3-2-4 استاندارد نیروی انسانی میانگین نسبت متخصصان رشتۀ کتابداری بهمجموع کتابداران نیمه متخصص(کاردانی وکارشناسی کتابداری)33 درصد است،یعنی بهازای هر متخصص کتابداری 2 نفر کتابدار کمکمتخصص در کتابخانه خدمت کنند که در اینزمینه میتوان گفت کتابخانههای مورد مطالعه بهظاهر بالاتر از حد استاندارد است،چون به ازایهر متخصص 3 نفر کمک متخصص وجوددارد،البته این بدان معنا نیست که تعداد کتابدارانکمک متخصص بالاتر حد استاندارد است بلکهنشاندهندۀ کمبود شدید کتابداران متخصصاست.
در کتابخانههای مذکور تنها کتابخانهای کهبیش از حد استاندارد نیروی متخصصکتابداری دارد کتابخانۀ مرکزی دانشگاه علومپزشکی است که مطابق استانداردها باید 13 میانگین نسبت متخصصان رشتۀ کتابداری بهمجموع کتابداران نیمه متخصص(کاردانی وکارشناسی کتابداری)33 درصد است،یعنی بهازای هر متخصص کتابداری 2 نفر کتابدار کمکمتخصص در کتابخانه خدمت کنند که در اینزمینه میتوان گفت کتابخانههای مورد مطالعه بهظاهر بالاتر از حد استاندارد است،چون به ازایهر متخصص 3 نفر کمک متخصص وجوددارد،البته این بدان معنا نیست که تعداد کتابدارانکمک متخصص بالاتر حد استاندارد است بلکهنشاندهندۀ کمبود شدید کتابداران متخصصاست.
در مجموع میتوان اینگونه استنباط کرد کهمیانگین مجموعۀ کلیۀ کتابخانهها تنها 18/1درصد از تعداد استاندارد را دربرمیگیردو با توجه به درجهبندیای که برای سطوحاستاندارد تعریف شد،میتوان نتیجه گرفتکه در بخش مربوط به مجموعه،تمامکتابخانههای مورد پژوهش جزء کتابخانههای نفر متخصص و نیمه متخصص کتابداریداشته باشد در حالی که در این کتابخانه 16نفر حائز این شرایط میباشند.
در مجموع میتوان اینگونه استنباط کرد کهمیانگین مجموعۀ کلیۀ کتابخانهها تنها 18/1درصد از تعداد استاندارد را دربرمیگیردو با توجه به درجهبندیای که برای سطوحاستاندارد تعریف شد،میتوان نتیجه گرفتکه در بخش مربوط به مجموعه،تمامکتابخانههای مورد پژوهش جزء کتابخانههای درجۀ 4 محسوب میشوند،زیرا تمام آنهادارای مجموعههایی پایینتر از 50 درصداستاندارد کتابخانههای دانشگاهی ایرانهستند که این وضعیت به هیچوجه شایستۀاین دانشگاهها نیست و باید هرچه سریعتر بهتقویت مجموعۀ آنها پرداخت."