چکیده:
معادلات امنیتی منطقه با حمله آمریکا به عراق و سرنگونی صدام به هم خورده است و منطقه به رغم گذشت بیش از هشت سال از سرنگونی صدام در دوره گذار قرار دارد.ایالات متحده پس از جنگ عراق به برداشتها و تصورات جدیدی از فرصتهای و تهدیدهای امنیتی منطقه نائل آمد و به دنبال تألیف آنها در چارچوب یک سیستم جدید قدرتی است که بتواند در راستای مبارزه با تروریسم و جلوگیری از گسترش سلاحهای کشتار جمعی،شرایط منطقه را برای دستیابی به هدف دیرینه خود یعنی«دسترسی به جریان و انتقال نفت به بهای معقول»مهیا سازد.آمریکا تلاش به عمل میآورد سیستمی براساس احیای موازنه قدرت با مشارکت شش کشور شورای همکاری خلیج فارس و به اضافه عراق در برابر جمهوری اسلامی ایران شکل دهد.ایران نیز به موازات آن دیپلماسی خود را تشدید کرده تا ضمن کاستن از آسیبپذیریها به گسترش نفوذ خود در منطقه بپردازد.یافتهها حاکی از عدم توافق نسبی بر سر تأسیس سیستم امنیتی با توجه به نادیده گرفتن واقعیتهای منطقه از سوی آمریکا و تلاش آن برای بیرونگذاری ایران از سیستم جدید قدرت و عدم تمایل جدی متحدین منطقهای آمریکا برای دستور کارهای امنیتی آمریکا میباشد.
خلاصه ماشینی:
"از نظر مقامات آمریکایی بین دستیابی به سلاحهای کشتار جمعی و بنیادگرایی اسلامی و تروریسم یک رابطه احتمالی وجود دارد؛یعنی از نظر آنها در شرایطی که گروههای داخلی بنیادگرا قادر باشند به انبار تسلیحات کشتار جمعی دست پیدا کنند و یا اینکه برعکس برخی بازیگران رسمی تندرو خود بخواهند آن را در اختیار این گروهها قرار دهند،با توجه به ضدیت این گروهها با آمریکا نه تنها ممکن است امنیت سرزمینی آمریکا بار دیگر مورد مخاطره قرار گیرد،بلکه منافع امنیتی آن در کل منطقه با تهدید اساسی مواجه خواهد شد.
مقامات آمریکا همچنین ایجاد هرگونه سیستم روابط قدرتی که بتواند منافع آمریکا در خلیج فارس را محفوظ دارد،منوط به تعهد قوی خود برای مبارزه با برنامه فنآوری هستهای ایران(هرچند ایران بارها ادعا نموده که برنامهای برای سلاحهای کشتار جمعی در دست ندارد و برنامه آن صلحآمیز و برای رسیدن به سوخت نیروگاهی میباشد)،ایجاد تغییر در فضای داخلی کشورهای حوزه خلیج فارس(و کل خاورمیانه) و به ویژه عربستان سعودی و نیز بازسازی دموکراتیک عراق میدانند.
82 روندها و چشماندازهای تاسیس سیستم جدید قدرت به محوریت آمریکا با توجه به مولفهها و متغیرهای فوق الذکر که اهداف و منافع و نیز چالشهای امنیتی آمریکا پس از سرنگونی صدام را مجسم میسازد،ایالات متحده چه سناریوهای احتمالی برای طرحریزی سیستم جدید امنیتی در اختیار خواهد داشت؟ همانطور که گفته شد،سیستم قدرت قبلی که تا قبل از حمله آمریکا و نیروهای ائتلاف به عراق که بر اتحاد شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس با آمریکا(به غیر از دو حکومت عراق و ایران)مبتنی بود،از هم فروپاشید و در حال حاضر سیستم جدیدی شکل نگرفته است."