چکیده:
بحث امکان تقلیل ویژگیها، مفاهیم، توضیحات و روشهای زیستشناسی به ویژگیها و مفاهیم و ... علوم بنیادینتر مانند فیزیک و شیمی خیلی زود به ادبیات فلسفهی علم وارد شد و تا امروز از موضوعات بحثانگیز به شمار میرود. ابتدا بسیار مختصر به بررسی این نکته میپردازم که از دید فیلسوفان چه رویکردهایی به موضوع تقلیل ممکن شده است. سپس مفصلتر به این موضوع خواهم پرداخت که کدام یک از این رویکردها در حیطهی زیستشناسی قابل اعمالاند و اصولا بحث تقلیلگرایی در حوزهی زیستشناسی به چه موضوعاتی درون این حوزه پیوند میخورد. آنگاه نشان خواهم داد که یک نگاه منصفانه به سازوکار دانش زیستشناسی باعث میشود که بپذیریم هیچ یک از رویکردهای اصلی موجود به بحث تقلیلگرایی (در دفاع از تقلیلگرایی یا رد آن) با آن چه عملا در این حوزه روی میدهد سازگاری ندارند، و برای به دست آوردن نتیجهای قابل اعتنا باید در مورد موضوع تقلیل دیدی متفاوت (و نزدیکتر به عمل دانشمندان زیستشناس) برگرفت. پیشنهاد نهایی من در این زمینه است که تقلیل را تا حد ممکن متناسب با مفاهیم و سازوکارهای درونی خود دانش زیستشناسی تعریف نمود و آن گاه در زمینهی دانش زیستشناسی اعمال کرد. در این صورت، هر چند ادعاهای ما در مورد امکان تقلیل دانش زیستشناسی به دانشهایی بنیادینتر متواضعانهتر و ضعیفتر خواهد بود، اما تصور ما در مورد امکان این تقلیل واقع گرایانهتر و تحققپذیرتر خواهد شد.
The reduction of properties, method, and other concepts of biology to chemistry and/or physics appears in early literature of philosophy of science and to now is one of most debates in it. First, here, the reductionist approaches are, briefly, introduced; then it is illustrated that which one is more applicable in biology; and is relevant to which topics.
خلاصه ماشینی:
"2 ادعای اصلی در این بخش این است که اگر بتوانیم ویژگی اصلی مفاهیم زیستشناسی (چنانکه در عمل زیستشناسان به کارگرفته میشوند) را دریابیم، و آن را با ویژگی مفاهیم دانشهای بنیادینتر مقایسه کنیم، حتی بدون در دست داشتن الگویی کلی برای تقلیل این مفاهیم به یکدیگر، خواهیم توانست مطلوبیت تقلیلپذیری زیستشناسی به Rosenberg, Darwinian Reductionism: or, How to Stop Worrying and Love Molecular Biology, Philosophy of Biology; Beatty, "Evolutionary Anti-reductionism: Historical Reflections"; Dupré, The Disorder of Things: Metaphysical Foundations of the Disunity of Science.
به این ترتیب پرسش تقلیلگرایی، به جای ارائهی الگویی منطقی یا معناشناختی برای تقلیل گزارهها یا ساختارهای ریاضیاتی-تجربی از یک سطح به سطح دیگر، بهسادگی میتواند این باشد که چگونه مفاهیم کارکردی دانش زیستشناسی به مفاهیم فیزیکی-شیمیایی فروکاسته میشوند؟ در ادبیات گستردهای که در مورد تقلیلگرایی در مورد زیستشناسی وجود دارد، به برخی از آنها اشاره کردیم و جامعترین منبع آن را میتوان کتاب روزنبرگ (2006) به شمار آورد، پرسش از تقلیلگرایی در دانش زیستشناسی را معمولا در قالب دو پرسش زیر مطرح کردهاند: آیا میتوان رشتهی ژنتیک را به دانش زیستشناسی مولکولی تبدیل کرد؟ functional Rosenberg, 2008; Fox Keller, It Is Possible to Reduce Biological Explanations to Explanations in Chemistry and/or Physics.
در پایان این مقاله خود را از حدس زدن این انتقادات و پاسخ دادن به آنها در همین مقاله معاف میدانم، اما تنها تکرار میکنم که نقطهی مثبت رویکرد عملگرایانه، چنان که من آن را پرداختهام و ارائه کردم، عمدتا تشکیل شده است از دوری این رویکرد از ارئهی برنامهای جامع برای تقلیل زیستشناسی به دانشهای بنیادینتر (برنامهای که تصور وجود آن بیشتر حکم خیالپردازی را دارد) و واقعگرایی رویکرد با توجه به آنچه در فعالیت واقعی دانشمندان زیستشناس صورت میگیرد."