چکیده:
داوری علمی در فعالیت های پژوهشی و آموزشی نقش راهبردی دارد. برحسب گوناگونی این فعالیت های، داوری علمی تنوع عرضی می یابد. داوری در تنوع طولی به داوری درجه اول و درجه دوم تقسیم می شود. توجه به این تنوع طولی نقش مهمی در دغدغه های اخلاقی داوران دارد. داوری علمی از طرفی با تولید علم در کشور و توسعه دانشگاه ها (منافع ملی و سازمانی) و از طرف دیگر با حقوق اعضای هیئت علمی ارتباط دارد. داوری علمی محتاج دوگونه ترازو است: داوری درست (مصاب به واقع) و داوری اخلاقی (به دور از اجحاف به حقوق افراد و منافع ملی و سازمانی). در این مقاله پس از تعریف داوری علمی و بیان گونه های آن به ارائه اصول عمده داوری درست و نیز داوری اخلاقی می پردازیم. در هر دو مورد، مطالعه به شیوه تحلیلی ـ منطقی انجام می شود.
Scientific refereeing plays a strategic role in research and educational activities. On the basis of diversity of such activities، scientific refereeing becomes horizontally diverse. In vertical diversity، refereeing is classified into first and second rates. Paying due attention to vertical diversity plays a very important part in the ethical concerns of referees. On the one hand، scientific refereeing is related to production of knowledge and promotion of universities (national and organizational interests) in the country، and on the other it is related to the rights of the faculty members. Scientific refereeing requires two kinds of scales: correct refereeing (correspondant to reality); and ethical refereeing (free from encroachment upon the rights of the individuals and national and organizational interests). In the first place، in the present paper scientific refereeing and its different kinds have been defined and then the principles of correct refereeing and ethical refereeing are discussed. In the both cases، the study follows an analytical-logical method.
خلاصه ماشینی:
"بد داوری در این مقام سبب سرخوردگیجوانی میشود که در آستانه ورود به خدمات علمی و پژوهشی در جامعه است.
gninraeL tceridnI &%00802FBRG008G% داوری مقالهها و آثار علمی از جهات مختلفی قابل نقد و تأمل است:سلیقهگرایی،اعمالمبانی و دیدگاهها توسط داور(اینکه داوران مقاله را صرفا بر ترازوی مبانی و آراء خود میسنجند)درآمیختن مقام نقد و داوری،مواجهه هیجانی با محصولات علمی،در مواردی غیرمتخصصبودن داور در موضوع مقاله(و نه گستره معرفتی)نمونههایی از مواردیاند که برای اخلاقیشدن فرآیند داوری مقالهها و آثار باید پیشگیری شوند.
پیچیدگی داوری در هیئت ممیزه در این است کهاعضای منتخب دانشکدهها از طرفی شأن قاضی و داور را ایفا میکنند و از طرف دیگر شأنوکیل اعضای هیئت علمی دانشکده را دارند.
توجه سازمان به این سهوظیفه سبب میشود تا نظام دقیقی برای داوری درجه دوم نسبت به داوری هیئت ممیزه ایجادشود بهگونهای که اگر عضو هیئت علمی نسبت به داوری هیئت ممیزه اعتراض داشته باشد،مرجعسومی به صورت داوری رسمی(براساس مقررات و الزام حرفهای)به داوری درجه دوم میپردازد.
اعضای هیئت علمی حق اطلاعیابی دارند و این حق شامل همه عناصری است که به منزله شاخص در داوری موردلحاظ قرار میگیرند.
پایبندی به انصاف و مدیریت احساسات منفی همچون رشک و حسد و پرهیز از اقدامهایتلافیجویانه در این مقام دشوار است و باشکوه،زیرا غالب داوران در اینگونه داوری خود بهنحوی با سایر دانشمندان در رقابت علمیاند.
اما آیه مفهوم عامی دارد:اشیاء مردم راحقیر ندانید و کمارزش تلقی نکنید و این درواقع ترسیم یکی از شرایط داوری منصفانه درخصوص تواناییها و محصولات افراد است.
در برخی رقابتهایورزشی،هنری و علمی این اصل نهادینه شده است و به جای داور،هیئت داوری یا شورایداوری مسئولیت امر خطیر داوری را بر عهده میگیرد."