چکیده:
پیشرفت تکنولوژی و توسعهء سیستمهای اطلاعرسانی نوین تغییراتی را در روند خدمات مرجع سنتی پدید آورده است.این دگرگونیها که سبب اصلی آن سیستمهای کامپیوتری بودهاند،در دو حوزهء خدمات مرجع و تواناییهای کتابداران مرجع،بیشترین تأثیر را داشتهاند.در این مقاله تلاش بر آن است که با توجه به این تکنولوژیها تغییراتی را بررسی کند که در روند خدمات مرجع سنتی پدیدار گشته است.
خلاصه ماشینی:
"همچنان به قوت خویش باقی است و کتابداران مرجع هنوز به عنوان رابطهای میان منابع موجود و استفاده کننده عمل میکنند و به عنوان پردازشگران منابع اطلاعاتی به شمار میآیند اما خانم مری لارسون2 پیش بینی میکند که نقش کتابداران مرجع"از پیش پردازشگران منابع اطلاعات علمی به تولیدکنندگان بانکهای ویژه تغییر خواهد یافت"(16).
از آنجایی که بخش مرجع در آینده اهمیت بسزایی خواهد داشت و از سوی دیگر بستگی بخش مرجع به تکنولوژی امری بدیهی است،رعایت نکردن استاندارد در جمعآوری ذخیرهسازی و بازیابی اطلاعات از طریق کامپیوتر و ابزارهای اطلاعاتی پیشرفته،به عواملی چون: الف)خرید ابزارهای کامپیوتری یکسان که قابلیت انطباق با یکدیگر را داشته باشند،ب)ذخیره سازی یکسان و استاندارد اطلاعات،و ج)تهیهء برنامهها و نرمافزارهای یکسان وابسته است.
از جمله عواملی هستند که بر کتابخانه،به ویژه بر خدمات مرجع تأثیر گذاشتهاند از این رو برای داشتن کارایی لازم در حوزهء جدید اطلاعات علمی،تمام کتابداران باید نسبت به کامپیوتر و تکنولوژیهای وابسته حساسیت نشان دهند.
ثانیا،به حوزهء بسیار گستردهای از اطلاعات دسترسی همه کتابخانهها به سیستم پیوسته به دلیل هزینههای گزاف آنها به صرفه نیست،ولی در صورت به کارگیری این نرمافزار،تأثیر آن بر بخش مرجع غیر قابل انکار است.
این تکنولوژی بیشترین تأثیر را بر بخش مرجع داشته و باعث تغییر روند آن شده است،زیرا به دلیل گستردگی حجم اطلاعات و ضرورت ارائهء اطلاعات صحیح از سوی کتابداران مرجع، انجام وظیفه مطلوب،جز با بهرهگیری از نظامهای اطلاعرسانی غیرممکن خواهد بود.
بنابریان وظایفی چون شناخت محتوایی دیسکها و پایگاههای اطلاعات علمی،توانایی کاوش در این بانکها،مهارت کار با کامپیوتر و تخصص محتوایی،از جمله عواملی است که کتابدار مرجع امروزین باید همواره آنها را در سر لوحهء وظایف خویش قرار دهد."