چکیده:
هدف: پژوهش حاضر، بهمنظور شناسایی عناصر توصیفی و میزان مطابقت فهرستنویسی اسناد آرشیوی با استانداردهای بینالمللی تنظیم و توصیف آرشیوی (ایساد ) در معاونت اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران انجام شده است.روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش، پیمایش تحلیلی است. برای گردآوری دادههای پژوهش از سیاهة وارسی، قوانین مربوط به استانداردهای آرشیو، و مصاحبه استفاده شده است. نتایج، با استفاده از روشهای آمار توصیفی (فراوانی و درصد) در قالب جدول و نمودار ارائه شده است. جامعة پژوهش، شامل پژوهشگران و متخصصان تنظیم و پردازش اسناد، دفاتر راهنما، و کاربرگههای فهرستنویسی اسناد آرشیوی در سازمان پیشگفته میباشد.یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد که عناصر توصیفی در فهرستبرگههای اسناد آرشیوی، با ایساد مطابقت دارد. همچنین، مشخص شد که عناصر اطلاعاتی «نام پدیدآور» با 62/16 درصد و «توصیفگرها» با 26/91 درصد بهوسیله ابزارهای مستندسازی، همخوانی دارد و حدود 8/8 درصد آنها مستندسازی نشدهاند. بنابراین، از دیدگاه متخصصان و کارشناسان تنظیم و پردازش اسناد، فهرستنویسی اسناد آرشیوی براساس ایساد تأثیر مثبتی در سازماندهی اسناد دارد.نتیجهگیری: در پایان میتوان نتیجه گرفت که استاندارد بودن شیوة توصیف منجر به بازیابی بهتر اسناد مرتبط شده است
خلاصه ماشینی:
"میزان همخوانی عناصرتوصیفکاربرگهها با ایساد ردیف ناحیه عناصر توصیف کاربرگهکاغذی کاربرگهالکترونیکی فراوانی درصد فراوانی درصد 1 شرح هویت شمارة بازیابی 379 100 379 100 عنوان 379 100 379 100 تاریخ 375 94/98 375 94/98 سطح توصیف 379 100 379 100 تعداد/ حجم 379 100 379 100 زمینه پدیدآور 0 0 70 46/18 ساختار و محتوا دامنه و محتوا 379 100 379 100 شرایط دسترسی و استفاده شرایط دسترسپذیری 335 39/88 379 100 زبان/ خط 180 49/47 379 100 ویژگیهایظاهری و نیازهای فنی 379 100 379 100 یادداشت یادداشت 379 100 379 100 کنترل توصیف یادداشت آرشیویست 378 73/99 379 100 تاریخ توصیف 372 15/98 379 100 مغایرت عناصر ثبت شده در کاربرگهها در جدول 1 آمده است و نشان میدهد عناصر شمارة بازیابی، عنوان، سطح توصیف، تعداد/ حجم، دامنه و محتوا، ویژگیهای ظاهری و نیازهای فنی و یادداشت در کاربرگههای کاغذی و عناصر شمارة بازیابی، عنوان، سطح توصیف، تعداد/حجم، دامنه و محتوا، شرایط دسترسپذیری، زبان/ خط اسناد، ویژگیهای ظاهری و نیازهای فنی، یادداشت آرشیویست و تاریخ توصیف در کاربرگههای الکترونیکی به طور کامل رعایت شدهاند.
میزان پراکندگی عناصر عنوان اختیاری ردیف عناصر عنوان اختیاری فراوانی درصد نام پدیدآور 40 55/10 نام نویسنده 0 0 فرم مادة آرشیوی 180 49/47 وظیفه 126 24/33 فعالیت 279 61/73 موضوع 346 29/91 مکان/ زمینه 221 31/58 درخصوص عنصر تاریخ، در استاندارد بینالمللی توصیف آرشیوی قید شده است که این عنصر میتواند یکی از موارد زیر را در نظر بگیرد: تاریخ خلق اسناد؛ تاریخ گردآوری اسناد؛ و مدت زمان نگهداری اسناد در سامانة نگهداری.
) توشیح: (صحیح است)، توقیع/ تعلیقه: (حاشیهنویسی) لاشه کردن سند و تاریخ کتابت سند آرایههای هنری: (کاغذ رنگی، جدولکشی/ ترلینگ، جقه، مهر [مذهب و مرصع] و طغرای مطلا) اصالت سند: اصل بنابراین، با در نظر گرفتن این عناصر در شیوهنامههای تنظیم و توصیف اسناد آرشیوی و درج آن در کاربرگههای فهرستنویسی، برای علمی- کاربردی کردن کاربرگههای توصیف اسناد آرشیوی و استفاده آرشیویستهای مراکز آرشیوی، پژوهشگران و محققان مؤثر خواهد بود."