چکیده:
نظارت در نظام اسلامی و منابع دینی از جایگاهی عالی برخوردار است و منابع اسلامی در این مبحث آموزه هایی روشن و کاربردی دارد، همچنان که نظارت عمومی و مسئولیت همگانی از تکالیف دینی و وظایف عامه مردم و حقوق عمومی آن ها است که رابطه و تعامل تنگاتنگی با فریضه امربه معروف و نهی ازمنکر دارد. با توجه به این اهمیت، موضوع اصلی در نوشتار حاضر اهداف و کارکرد های نظام نظارتی در نظام سیاسی اسلام است و تلاش شده تا حد مقدور با استناد به آیات الهی و روایات، به گونه ای مستند تبین و گستردگی، متعالی و مترقی بودن این اهداف و کارکرد ها از جوانب مختلف دینی، سیاسی، اجتماعی و ... اثبات شود.
خلاصه ماشینی:
"&%00203MSJG002G% بیانات امام راحل(ره)در پاسخ به روزنامۀ لوتاکونتینوا دربارۀ ویژگیهای حکومت اسلامی که در روزهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی انجام گرفته است،یکی از بهترین مستندات سیرۀ ایشان در تأیید ضرورت مهار و کنترل قدرت سیاسی و نظارت برآن است، همچنانکه در بخشی از بیاناتشان میفرمایند: هرفردی از افراد ملت حق دارد که مستقیما در برابر سایرین زمامدار مسلمین را استیضاح کند و به او انتقاد کند و او باید جواب قانعکننده بدهد و در غیر این صورت،اگر برخلاف وظایف اسلامی خود عمل کرده باشد،خودبهخود،از مقام زمامداری معزول است...
نتایج و پیامدهای گستردهای برای امر نظارت در نظام سیاسی اسلام بیان و ملاحظه شد وابستگی کامل موضوع نظارت با تکالیفی شرعی مانند امر به معروف و نهی از منکر باعث شد که اهداف و کارکردهای بسیار گستردهتری را بتوان برای امر نظارت در نظام سیاسی اسلام تصور کرد و با استدلال نشان داده شد که تحقق توحید و اجرای شریعت احیای حق و عدالتخواهی و قیام علیه باطل و ظلم،تحقق معروف و جلوگیری از منکرات، اصلاحگری و فسادستیزی،اهتمام به امور مسلمین،حفظ مصالح عمومی،همدردی، همبستگی و تعاون و مودت اجتماعی،تحقق کارویژههای حکومت و افزایش کارآمدی آن، مهار و کنترل قدرت سیاسی،افزایش مشارکت سیاسی شهروندان،انتقادگری و انتقادپذیری، تحقق و ارتقای قانونمداری،مسئولیتپذیر و پاسخگو کردن نظام سیاسی است،که هریک از این هدفها و کارکردها به تفصیل شرح داده شد."