چکیده:
موعودگرایی در اندیشه و عمل سیاسی ایرانیان جایگاه ویژه ای دارد. به اعتباری، می توان یکی از ویژگی های فرهنگ سیاسی ایرانیان را باور به ظهور منجی برای نجات از دشواری های سیاسی و اجتماعی دانست. گویی به رغم گسست ها و چندپارگی ها، نوعی تداوم یا استمرار نیز در تاریخ اندیشه سیاسی ایرانیان در کار بوده است. فرشته زمین ایرانیان در هر عصر درگیر وضعیتی مخاطره آمیز بوده، و در خاک خود امیدهای گوناگون پرورده است. محور این مقاله شرح و تحلیل عناصر موعودباوری و منجی طلبی در دستگاه افسانه پردازی مزدایی ـ ایران شهری است، و تلاش می کنیم تا بهره ها و امکان های موعودباوری ایران شهری را با تکیه بر چهار مقوله «وضعیت مخاطره»، «اصل امید»، «اصل عدالت»، و «وعده دموکراتیک» استخراج کنیم. این تلاش نظری بر استلزامات افق پساسکولار تکیه دارد. می توان دو پرسش را برای پیشبرد مباحث این مقاله مطرح کرد: عناصر موعودباورانه در الهیات سیاسی مزدایی کدام اند؟ در بستر الهیات سیاسی ایرانی، چگونه می توان وعده دموکراتیک را در کنار اصل امید و اصل عدالت پروراند؟
خلاصه ماشینی:
"تاریخ از زمان کنونی شکستخوردگان شکلمیگیرد؛زمانی که در خود بارقۀ مسیانیک و آخر الزمانی و از این رهگذر،آرمان شهری را&%00324MSJG003G% لاجرم دستگاه مفهومی بلوخ نیز در قالب نوعی دیالتیک طراحی شده است.
والتر بنیامین در باب ملکوت مسیح تمثیلی برای ارنست بلوخ نقل میکند و او نیز آن رادر کتاب ردپاها بازگویی کرده است(خود بنیامین این تمثیل را از گرشوم شولم شنیده،و مانیز همۀ آن را از زبان جورجو آگامبن نقل میکنیم): یک خاخام،یکی از آنان که به راستی اهل کابالهاند،روزی گفت برای استقرار حکومتصلح،نه ویران کردن همه چیز ضرورت دارد و نه آغازیدن جهانی سراسر تازه؛فقط کافیاست که این فنجان،با این بوته،با این سنگ و در نتیجه،همه چیز اندکی جابهجا شود.
زردشت به مثابۀ سوشیانت و وعدۀ سوشیانتهای دیگر ابراهیم پورداود در رسالۀ سوشیانس میگوید: عقیده به موعود آخر الزمان و این که کسی خواهد آمد و جهان را از چنگال اهریمن رهاخواهد ساخت و آدمیان را از زندگی بیگزند بهرهمند خواهند ساخت نزد ایرانیان بسیارقدیمی و منسوب به خود مؤسس دین مزدیسناست(پورداود،1374:10).
زردشت به مثابۀ سوشیانت و وعدۀ سوشیانتهای دیگر ابراهیم پورداود در رسالۀ سوشیانس میگوید: عقیده به موعود آخر الزمان و این که کسی خواهد آمد و جهان را از چنگال اهریمن رهاخواهد ساخت و آدمیان را از زندگی بیگزند بهرهمند خواهند ساخت نزد ایرانیان بسیارقدیمی و منسوب به خود مؤسس دین مزدیسناست(پورداود،1374:10)."