چکیده:
برای بررسی تحول الگوی عادات شمارش با انگشتان در کودکان خردسال با تأکید بر نقش سواد و دست¬برتری، 200 نفر از کودکان پیش¬دبستانی و دبستانی شهر تهران به روش نمونه¬برداری خوشه¬ای انتخاب شدند و پرسشنامة دست¬برتری چاپمن و چاپمن (1987) و پرسشنامة شمارش با انگشتان (کورن، 1993 ) در مورد آنها اجرا شد. نتایج آزمون خی دو نشان دادند که بین دو گروه پیش¬دبستانی (فاقد سواد) و دبستانی (باسواد) و دو گروه راست¬برتر و چپ¬برتر در الگوی عادات شمارش با انگشتان تفاوت معنادار وجود دارد، اما بین دو گروه پسر و دختر در الگوی عادات شمارش با انگشتان تفاوت معنادار یافت نشد. اکثر کودکان پیشدبستانی با دست راست (5/23%) و دست چپ (18%) و بیشترکودکان دبستانی با دست راست و همچنین، کودکان راست¬برتر اغلب با دست راست و کودکان چپ¬برتر اغلب با دست چپ شمارش از یک تا 10 را شروع کردند.
خلاصه ماشینی:
"همان گونه که در جدول 3،مشاهده میشود بیشترین الگوی تکرار شده شمارش با انگشتان در گروه پیشدبستانی (بیسواد)با 47 مورد،یعنی 23/5 درصد،به صورت انگشت کوچک راست،انگشتری راست،وسط راست، اشارۀ راست،شست راست،کوچک چپ،انگشتری چپ، وسط چپ،اشارۀ چپ،شست چپ است.
با توجه به معنادار بودن خی دو محاسبه شده(46/026)در سطح معناداری 10/0<P، میتوان گفت در بین دو گروه پیشدبستانی بیسواد و دبستانی باسواد الگوی عادتهای شمارش با انگشتان متفاوت است.
همان گونه که در جدول 4،مشاهده میشود بیشترین الگوی تکرار شده شمارش با انگشتان در گروه راست برتر با 97 مورد،یعنی 48/5 درصد،به صورت کوچک راست، انگشتری راست،وسط راست،اشارۀ راست،شست راست، کوچک چپ،انگشتری چپ،وسط چپ،اشارۀ چپ،شست چپ است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به نتایج جدول 5،مشاهده میشود بیشترین فراوانی الگوی شمارش با انگشتان در گروه پسر با 63 مورد، یعنی 31/5 درصد،به صورت کوچک راست،انگشتری راست،وسط راست،اشارۀ راست،شست راست،کوچک چپ،انگشتری چپ،وسط چپ،اشارۀ چپ،شست چپ است.
اما،با توجه به نوع دستور العمل آزمونگر و با توجه به گزارش ساتو و لالاین(2008)این الگوی شمارش تغییر کرده و در نتیجه، بیشتر کودکان پیشدبستانی،یعنی 47 مورد(23/5 درصد)،با دست راست شروع به شمارش کردهاند که این تفاوت احتمالا فرهنگی است.
علاوه برنوع دستور العمل،از آنجا که آموزش خواندن و نوشتن در زبان فارسی از راست به چپ است،الگوی مذکور در کودکان دبستانی(باسواد)ایرنی تغییر کرده است و بیشتر کودکان دبستانی که خواندن و نوشتن را آموختهاند، یعنی 75 مورد(37/5 درصد)،با دست راست شروع به شمارش کردهاند که این یافته نقش سوادآموزی فارسی را برجسته میکند."