چکیده:
مقاله حاضر با اتخاذ رویکرد فضاییـ اجتماعی با تلفیق نظریههای کنترل اجتماعی و نظریههای جامعهشناسی شهری به بررسی رابطه بین هویت محلهای و کنترل اجتماعی که در نهایت به کاهش نابهنجاری اجتماعی در شهر میانجامد، پرداخته است.این مقاله، حاصل تحقیقی با استفاده از روش پیمایش بر روی 372 نمونه از 6 محله تهران (محلههای زرگنده، شهرآرا، نارمک، شهرک راهآهن، امیریه و شهرک فردوس) بوده است. یافتههای تحقیق ضمن تأیید وجود تفاوت معنادار هویت محلهای در محلههای مختلف تهران، نشان میدهد هویت محلهای زمینه مناسبی برای رشد و ارتقای وابستگی، تعهد و مشارکت افراد در محله است و میتواند از طریق تقویت سه عنصر وابستگی، تعهد و مشارکت، احساس کنترل و نظارت اجتماعی را در محله بالا ببرد و مانع از گرایش افراد به ارتکاب رفتارهای نابهنجار در سطح محله شود. با وجود این یافتههای کلی نشان میدهد، خود هویت محلهای در شهر تهران با ضعف اساسی روبهرو است و به همین دلیل بدون داشتن برنامه روشن در بلندمدت نمیتواند زمینهساز ایجاد همبستگی و کنترل اجتماعی غیررسمی شود.
خلاصه ماشینی:
"سپس ویژگیهای پاسخگویان و تمایزها و تشابههای موجود میان آنان بر اساس محله در نظر گرفته شده است و در نهایت تأثیر میزان انسجام و هویت محلهای، بر احساس کنترل و نظارت اجتماعی و نیز میزان گرایش منفی به رفتارهای نابهنجار اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است که در این بخش واحد تحلیل محله بوده است.
وضعیت متغیرها به تفکیک محلهها بر اساس جدول 2، با مقایسه واریانس محلههای مختلف با یکدیگر مشخص شد در میزان تعهد، میزان مشارکت، میزان حس کنترل و نظارت اجتماعی در محله و در نهایت میزان گرایش منفی به نابهنجاری بین محلهها تفاوت معنیداری وجود دارد و هر یک از این موارد از محلهای به محله دیگر متفاوت است، اما در مورد میزان وابستگی افراد به محلهشان چنین مسئلهای صادق نیست.
نتایج آزمون اختلاف محلهها بر اساس تحلیل واریانس یک عاملی متغیر درجه آزادی مجذور میانگین اف فیشر سطح معناداری هویت محلهای بین گروهها 5 105/2 297/7 000/0 درون گروهها 364 288/0 کل 369 تعهد بین گروهها 5 752/2 959/5 000/0 درون گروهها 364 462/0 کل 369 وابستگی بین گروهها 5 559/0 943/0 453/0 درون گروهها 363 593/0 کل 368 مشارکت بین گروهها 5 221/1 228/6 000/0 درون گروهها 270 196/0 کل 275 احساس کنترل و نظارت اجتماعی بین گروهها 5 761/0 770/2 018/0 درون گروهها 365 275/0 کل 370 گرایش منفی به نابهنجاری بین گروهها 5 947/2 114/9 000/0 درون گروهها 365 323/0 کل 370 وضعیت محلهها به لحاظ هویت محلهای بر اساس جدول 3، مشخص میشود که هویت محلهای افراد در محلههای مختلف متفاوت است."