چکیده:
باران رحمت الهی است، خداوند با فرو فرستادن این عامل حیات، سرسبزی نشاط و شادابی را بر همگان رقم زده است. باران و سودمندیهای آن بارها در روایات اسلامی مطرح شده است و در آنها به نوشیدن از آب باران توصیه شده و از آثار مهم آن در دفع بیماریها سخن به میان آمده است.در روایات، به زیبایی، ارتباط میان بارش باران و معنویت ترسیم شده و گناهان مانع نزول باران فهرست شدهاند؛ ولی در این که منشا باران، ابرها هستند یا این که باران در لایه ای فراتر از ابرها شکل میگیرد و ابرها حکم غربال را دارند، روایاتی وجود دارد که نیاز به بررسی بیشتری دارند. برخی این روایات را مخالف قرآن یا مخالف علم تلقی کرده و به دلیل ضعف سندی آنها را وانهاده اند. در این مقاله این روایات از جهت متنی و سندی مورد بررسی قرار گرفته اند.
خلاصه ماشینی:
آیا مقصود از آسمان، کرات آسمانی است؟ که در این صورت ابرها حکم غربال را پیدا میکنند؛ چنان که فخر رازی گاه در تفسیرش به آن معتقد شده است و مینویسد: خدا باران را در آسمان میآفریند و سپس آن را بر ابرها و از آن جا بر زمین فرو میباراند.
5. از موسی بن جعفر( از پدرانش از امام علی( نقل شده است که حضرت فرمود: بارانی که ارزاق حیوانات از آن پدید میآید، از دریایی زیر عرش است و به همین دلیل پیامبر اسلام در اولین باران یا اول هر باران میایستاد تا سر و صورتش از باران خیس شود و میفرمود این آب قریب العهد به عرش است و هرگاه خداوند اراده کند که باران بیاید، آن را از آسمانی به آسمانی فرو میفرستند تا به زمین برسد و گفته میشود آن دریای زیر عرش همان «مزن» است (که در قرآن آمده است) 3 و بادی از زیر عرش میوزد که ابر را آبستن میکند.
به نظر میرسد که این سخن ناتمام است؛ زیرا اولا گرچه برخی از مفسران «معصرات» را به مفهوم ابرها گرفتهاند و بیان کردهاند که ابرها دارای نیروی فشارنده در درون خود هستند که باعث تولید و ایجاد قطرات آب میشود، 2 ولی این احتمال قطعی نبوده و احتمال این که مراد از «معصرات» بادها باشند نیز وجود دارد و روایتی نیز نقل شده است که: خداوند فرشتهای از باد را میفرستد تا ابرها را بفشارد پس باران از آن فرود میآید.