چکیده:
پژوهش حاضر به منظور بررسی اعتبار، روایی و هنجاریابی «سیاهه نشخوار فکری افسرده ساز» انجام شد. در این پژوهش 211 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان به طور تصادفی انتخاب شدند و این سیاهه بر روی آنها اجرا شد. روایی همزمان این آزمون از طریق اجرای آن با «سیاهه افسردگی بک» و «سیاهه شادمانی آکسفورد» محاسبه شد. روایی سازه از طریق تحلیل عاملی به روش واریماکس انجام شد، روایی افتراقی از طریق همسانی درونی اجرای آزمون روی گروه افسرده (بالینی) و گروه غیربالینی بررسی شد. همسانی درونی آزمون با استفاده از روش آلفای کرانباخ محاسبه شد و اعتبار سیاهه از طریق ضریب بازآزمایی به دست آمد. تحلیل عاملی سیاهه نشخوار فکری نشان داد، این ابزار از پنج عامل تشکیل شده است که 50.09 درصد واریانس این آزمون را توضیح می دادند. ضریب روایی همزمان با آزمون بک (r=0.63) و با شادمانی آکسفورد (r=-0.73) به دست آمد که هر دو از لحاظ آماری معنادار بودند. ضریب آلفای کرانباخ (a=0.92) و ضریب اعتبار بازآزمایی (r=0.78) محاسبه شد. نهایتا نمرات به دست آمده به نمرات معیار و رتبه درصدی، تبدیل شد و جدول هنجار درصدی و معیار برای دانشجویان تهیه شد. نتایج روایی افتراقی نشان می دهد این آزمون می تواند به خوبی دو گروه افسرده بالینی و افراد سالم را از هم متمایز کند. یافته های پژوهش نشان داد ابزار از روایی و همسانی درونی مناسبی برخوردار است و برای کاربردهای درمانی و پژوهش پیرامون نشخوار فکری افسرده ساز، ابزار مناسبی است.
خلاصه ماشینی:
"بررسی روایی سیاهه توسط بک نشان میدهد که میانگین نمرات«سیاهه افسردگی»باافزایش درجهبندیهای شدت کلی توسط روانپزشک افزایش مییابد و بین درجهبندیهایمتخصصان بالینی و نمرههای سیاهه همبستگی معناداری به دست آمده است(در دو بررسیجداگانه 0/65 و 0/67)(پاول و لیندزی،1379).
3. روایی سازهای سیاهه با استفاده از روش تحلیل عوامل محاسبه شد(طبق دیدگاه سبکپاسخ،نشخوار فکری روی علل،علائم،نتایج افسردگی و کارهایی که میتوان برای رفع آنانجام داد از مؤلفههای نشخوار فکری محسوب میشود)این روش با استفاده از شیوۀ مؤلفههایاصلی و چرخش واریماکس و در نظر گرفتن مقادیر ویژه بالاتر از یک،انجام شد.
نتایج *بررسی روایی همزمان روی 40 نفر دانشجوی دختر و پسر نشان داد این ابزار با«سیاهۀشادمانی آکسفورد»همبستگی منفی(0/52- r )و با«سیاهۀ افسردگی بک»همبستگی مثبت دارد(0/52- r ).
جدول 2-عوامل و اجزا تشکیلدهنده سیاهۀ نشخوار فکری (به تصویر صفحه مراجعه شود)روایی سازه از طریق بررسی ضریب همبستگی بین خردهمقیاسها و نمرۀ کل سیاههنشخوار فکری نیز بررسی شد.
جدول 4-ضرایب اعتبار عوامل نمره کل(211- N ) (به تصویر صفحه مراجعه شود)جدول 5 هنجار درصدی نمرات خام سیاهه نشخوار فکری را نشان میدهد.
جدول 5-هنجار درصدی و معیار آزمودنیها برای سیاهه نشخوار فکری (به تصویر صفحه مراجعه شود) بحث و نتیجهگیری *پژوهش حاضر با توجه به اهمیت روزافزون جایگاه«نشخوار فکری»در بیماری«افسردگی»و به منظور پرکردن جای خالی ابزاری در این زمینه انجام شد.
*ضرایب همسانی درونی 0/93 برای کل ابزار و ضرایب بین 0/93 تا /60برای خردهمقیاس و ضریب اعتبار بازآزمایی 0/78 حاکی از اعتبار و همسانی درونی بالای این سیاهه است واز این نظر با مطالعات نالن-هاکسما و جاکسون(2001)نالن-هاکسما(1994)و پاپاجرجیو و ولز( ab 2001)در ارزیابی نشخوار فکری قابل مقایسه است و حتی ضرایب اعتبار بالاتری را نشانمیدهد."