چکیده:
علیرغم اهمیت بسیار زیاد مفهوم نظم عمومی در سامانبخشی نظام حقوقی و نیز تحدید آزادیهای مشروع شهروندان و وجود مابهازای قانونی، نسبت به نقض، عبور یا عدول از آن، از سالیان دور درخصوص موضوع مهمی همچون تعریف نظم عمومی اتفاقنظری بین صاحبان اندیشه حقوقی ملاحظه نمیشود. لذا دو گروه مخالف و موافق در مقابل هم و با استناد و تمسک به ادله گوناگون سعی در اثبات عقیده خویش داشته و هر کدام استدلالاتی را در راستای حقانیت نظر خود ارائه میکنند. از آنجا که در تمام مواردی که به نظم عمومی استناد میشود، هدف، ممانعت از اجرای امری است که با منافع یا مصالح عمومی جامعه تعارض دارد، شناسایی و ارائه تعریف مفهوم نظم عمومی، موضوع مهمی است که نمیتوان از آن بهسادگی چشم پوشید. براساس این باور، نگارندگان با توجه به ادله طرفین، ارکان و معیارهای موجود، از نظریهای دفاع کردهاند که ارائه تعریف را لازم، بلکه ضروری میداند. همچنین بهعنوان امری انکارناپذیر تأکید گردیده که تبیین این مفهوم و رفع چالشهای موجود به تلاش قانونگذاران و حقوقدانان در تبیین منافع و مصالح اجتماعی نیاز دارد.
خلاصه ماشینی:
امکان یا امتناع تبیین مفهوم نظم عمومی در حقوق (مطالعه در حقوق کشورهای ایران، انگلیس و فرانسه ) غلامرضا مدنیان ١* حسین رحمت الهی ٢، احمد خالقی دامغانی 3 ١- دانشجوی دوره دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران، پردیس قم ، قم ، ایران ٢- استادیار گروه حقوق دانشگاه تهران، پردیس قم ، قم ، ایران ٣ – استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران، پردیس قم ، قم ، ایران دریافت : ٢٨/ ١٣٩٠/٨ پذیرش: ١٣٩٠/٩/٣٠ چکیده علیرغم اهمیت بسیار زیاد مفهوم نظم عمومی در سامانبخشی نظام حقـوقی و نیـز تحدیـد آزادیهـای مشروع شهروندان و وجود مابه ازای قانونی ، نسبت بـه نقـض ، عبـور یـا عـدول از آن، از سـالیان دور درخصوص موضوع مهمی همچون تعریـف نظـم عمـومی اتفـاقنظـری بـین صـاحبان اندیـشه حقـوقی ملاحظه نمی شود.
اما به طور خاص در این پژوهش پرسش اساسی قابل طرح این است : «آیا همانگونه که بـرای حقـوق بـه ارائـه تعریف قائل هستیم ، برای مفهوم نظم عمومی نیز این ضرورت وجود دارد و آیـا اتفـاقنظـری در این باب وجود دارد یا خیر؟» فرضیه این پژوهش نیز مبتنی بر این نگرش اسـت : «علیـرغم عدم اتفاقنظر بین اندیشمندان حقوقی ، امکان تبیین مفهوم نظم عمومی در حقوق وجود دارد».
٣. چالش در قابل تعریف بودن نظم عمومی این پرسش اساسی بین دانشمندان و محققان علـم حقـوق وجـود دارد کـه آیـا نظـم عمـومی مفهومی قابل تعریف است یا امکان ارائه یک تعریف مشخص از آن وجود نـدارد؟ در پاسـخی کلی می توان گفت : در این باب سه نظریه مطرح گردیـده اسـت .