چکیده:
مقاله حاضر به دنبال تبیین عدالت اجتماعی در حوزه سیاست از نگاه
امیر المومنین ع است . بر اساس آموزه های نهج البلاغه اصل داشتن حکومت یکی از حقوق اساسی مردم است. از طرف دیگر حکومت کردن
بر مردم چیزی جز اداء امانت الهی نیست.اصول انتخاب رهبر و شرایط لازم بسرای رهبری, جایگاه مردم در
حکومت اسلامی، حقوق متقابل مردم و حاکمان از جمله مباحثی است که در این مقاله براساسن آموزههای نهجالبلاغه تبیین شده است.
The present article is seeking to explain social justice in the domain of
politics from Imam Ali's viewpoint. According to the teachings of Nahj alBalagha,
the principle of having a government is one of the basic rights of
people. Governing people, on the other hand, is nothing more than
performing a divinely conferred duty.
The principles of electing a leader and the necessary qualifications for the
leadership, the status of people in Islamic government, the mutual rights of
people and the rulers are among discussions explained in this article based
on the teachings of Nahj al-Balagha
خلاصه ماشینی:
"7. حقوق متقابل مردم و حاکمیت یکی دیگر از پرسشهای اساسی در باب عدالت اجتماعی در حوزه سیاست این است که: مردم دربرابر حکومت چهحقی دارند و حکومت بر مردم چه حقی دارد؟ در یکی از سخنان حضرت امیر علیه السلام،حقوق و وظایف متقابل حکومت و مردم،بهخوبی تبیین شده است: 1-7.
حال پرسشی اساسی در این مقام مطرح میشود مبنیبراینکه:آیا پسازآنکه حکومت-اسلامی-با رأی مردم شکل گرفت و مردم با نظر و رأی خود پیمان بستند که از حاکمیت پیروی کنند،آیا حق دارند رأی خود را پس بگیرند و پیمان(بیعت)خود را بههمبزنند یا چنین حقی ندارند؟به بیان حقوقی،آیا انتخاب حاکم مسلمین مثل انتخاب وکیل ازطرف موکل است که هرگاه خواست میتواند وکیل را از وکالت عزل کند یا چنین نیست؟ در اندیشه حضرت امیر علیه السلام چنین حقی برای مردم ثابت نشده است.
وظائف حاکمیت و رهبری از منظر حضرت امیر علیه السلام،چند امر وظیفه حاکم و رهبری جامعه است که بهعهده دارد:«انه لیس علی الامام الا ما حمل من امر ربه الابلاغ فی الموعظة و الاجتهاد فی النصیحه،و الاحیاء للسنه و اقامه الحدود علی مستحقیها و اصدار السهمان علی اهلها؛امام و حاکم مردم جز آنچه خداوند به او امر کرده است،وظیفهای ندارد و آن عبارت است از:کوتاهی نکردن در موعظه،تلاش در خیرخواهی،احیای سنت الهی،اجرای حدود و رساندن سهمیه بیت المال به اهلش».
امیر المؤمنین علی علیه السلام در مواضع مختلف حیات سیاسی پربرکت خود به حقوق متقابل حاکم و مردم اشاره داشتند که با رعایت آنها عدالت اجتماعی،محقق خواهد شد."