چکیده:
وابستگی به مواد یکی از مسایل اجتماعی است که به صورت سنتی مردان را درگیر می نمود، اما تحولات سالهای اخیر که به تغییر موقعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زنان منجر شده است، به گسترش اعتیاد در بین زنان دامن زده است. پژوهشهای پیشین در موزد وابستگان به مواد اغلب با رویکرد کمی و با اتکا به نظریههای روان شناختی و جامعه شناختی انجام شدهاند. این پژوهش که در مورد زنان وابسته به مواد در شهر ساری انجام شده است، سعی کرده است تا تجارب زیستهی زنان وابسته به مواد را با استفاده از روش پدیدار شناسی که یک رویکرد کیفی دارد، مورد شناخت و تبیین قرار دهد. نمونهی مورد آزمایش 30 زن بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و مصاحبههای عمیق با آنها انجام گرفت و سپس متن مصاحبهها با استفاده از روش تجزیه و تحلیل ثم های استرابرت مورد تحلیل قرار گرفتند. از تحلیل تم به کدهای مفهومی، طبقات مفهومی و پنج تم اصلی(مثلث خانواده، فرد، اجتماع، طیف احساسی شادمانی- پریشانی، ورود به روابط اجتماعی در هم شکسته، ناتوانی در برابر اعمال فشار جامعه و عدم وجود توانمندی در زنان برای رویارویی با شرایط) دست یافته و بر اساس آنها مدل تبیین پدیدهی وابستگی به مواد از دیدگاه زنان درگیر با آن استخراج شد
خلاصه ماشینی:
"از تحلیل تم به کدهای مفهومی، طبقات مفهومی و پنج تم اصلی(مثلث خانواده، فرد، اجتماع، طیف احساسی شادمانی- پریشانی، ورود به روابط اجتماعی در هم شکسته، ناتوانی در برابر اعمال فشار جامعه و عدم وجود توانمندی در زنان برای رویارویی با شرایط) دست یافته و بر اساس آنها مدل تبیین پدیدهی وابستگی به مواد از دیدگاه زنان درگیر با آن استخراج شد .
لذا، تاکید بر این است تا دلیل روی آوری به اعتیاد، تجربهی احساسی زنان از مصرف مواد، نوع روابط اجتماعی زنان وابسته به مواد، علت برگشت به اعتیاد پس از ترک و احساس این زنان نسبت به اعتیاد از نظر خود آنها شناخته شود.
چهار پرسش اساسی در ابتدای این پژوهش مطرح گردید: دلیل رو آوری به اعتیاد، تجربهی احساسی زنان از مصرف مواد، نوع روابط اجتماعی زنان وابسته به مواد، علت برگشت به اعتیاد پس از ترک چیست؟ در این پژوهش سعی شد با استفاده از روش پدیدارشناسی به شناخت تجربه زنان معتاد از اعتیاد پرداخته شود.
با توجه به نتایج این پژوهش بنظر میرسد که در شرایط کنونی کشور ایران (موقعیت جغرافیایی و اقتصادی، شرایط زندگی و روی آوری بخشی از مردان به مصرف مواد) بهترین و سریع ترین راه برای جلوگیری از شروع اعتیاد یا روی آوری دوبارهی زنان به اعتیاد، توانمندسازی زنان است.
(Persian) 21- Sajedi,Maryam, Mohsenitabrizi,Alireza(2002),The survey of married women`s tendency toward drug abuse ,Addiction research."