خلاصه ماشینی:
"صفویان در کاخهای خویش به ترویج هنر زیستن پرداختند،هنری که از ظرافت بسیار بالایی برخوردار بود و باعث آفرینش معماری کاملا متفاوتی میشد:صحبت از عمارتهای کوچک چوبی است که جدارههای آن با نوعی اندد نقش و نگاردار که شبه سنگ مرمر است )cutS( تزیین شدهاند.
کاخ دیگری که«کوشک چهل ستون»نام دارد -در واقع این عمارت بیست ستون بیشتر ندارد که در حوض وسیعی منعکس شدهاند-از لحاظ معماری بیانگر خصوصیت ویژهیی است:پشت ستونهای بلند چوبی که وزن سقف صفه را تحمل میکنند،حوض سنگی قرار گرفته است که درون آن آب جهندهیی وجود دارد.
این آخرین اثر باشکوه دورۀ صفوی(کاروانسرای بزرگ سلطنتی اصفهان)که مکانی بیشتر از بیست هزار متر مربع را اشغال کرده است بیانگر تغییرات و اصلاحات عمیق و اساسی معماری شاه عباس نسبت به آفرینشهای کلاسیک وی است.
در واقع به جای اشکال معتدل،سنجیده،ساده و دقیقی که از خصوصیات بارز طرحها در ایوانهای مسجد امام است(در این مسجد فقط پایههای مربعی مستطیلی و گاهی به طور استثنایی پایههای مثلثی شکل وجود دارند)،عمارت«مدرسه»با خلق ارتفاعات دقیق و سنجیده به وسیلۀ دیوارههای بلند که قابهای تزیینی با کاسیهای کوچک را به وجود میآورند،ایوانهای بسیار پیچیدهتری را به نمایش میگذارد.
وانگهی به همان نسبت فقدان حالت شکلپذیری آویزها و شبکهها در ساختار گنبدها محسوس است:این گونه گنبدها ضرورتا دیگر از قانون شکل طاق ایرانی که دارای چهار کانون در یک نیمدایرهاند پیروی نمیکنند بلکه کوتاهتر به نظر میرسند و در واقع یک سوم از ارتفاع آنها کم شده است."