چکیده:
اساس مقاله " تحلیل انتقادی اصالت وجود " این است که اصالت وجود آن گونه که ملاصدرا آن را عرضه کرده است علاوه بر این که سابقه روشنی در فلسفه ندارد، از نظر هستی شناسی به سئوالات اساسی پاسخ نمیدهد، لوازم معرفت شناسی مطلوب و مناسبی ندارد، و از نظر مسائل عملی و ارزشی فاقد آثار و برکات عملی است. بر خلاف آن، اصالت وجود عرفانی هم دارای سابقه روشن و طولانی است، هم پاسخگوی بسیاری از سئوالات هستی شناسی ماست و هم لوازم معرفت شناسی و آثار و برکات عملی فراوانی دارد. در پایان هم متناسب با این مقدمات و نتیجه گیریها، پیشنهاداتی جهت اصلاح و باز سازی فلسفه اسلامی ارائه شده است. در این مقاله همه این ادعاها مورد نقد قرار گرفته و ضمن پاسخ بدانها، ثابت شده است که اصولا" تصور و تصویر مؤلف از اصل مسأله اصالت وجود و لوازم آن خطاست و به همین دلیل، هم مقدمات و هم نتیجه گیریهای به عمل آمده اشتباه و غلط است. بعلاوه، نشان داده شده است که پیشنهادات ارائه شده مبتنی بر آن مقدمات و نتیجه گیریهای غلط، به جای آن که پیش برنده و سازنده باشد، بازدارنده و مخرب است. به عنوان جایگزین، پیشنهاد دیگری جهت اصلاح و بازسازی فلسفه اسلامی در پایان این مقاله ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
"در شماره 19 فصلنامه نامه مفید، آقای دکتر سید یحیی یثربی در مقاله ای تحت عنوان "تحلیل انتقادی اصالت وجود " کوشیده است نشان دهد "اصالت وجود " آن گونه که ملاصدرا آن را تبیین و عرضه کرده است علاوه بر این که فاقد سابقه ای روشن در فلسفه است، فواید مهمی نیز برآن مترتب نیست، و بر خلاف آن، اصالت وجودی که عرفا داعیه دار آن بوده اند، علاوه بر داشتن سابقه طولانی، دارای آثار و فواید مهمی است.
دوم - مؤلف محترم از مرحوم فلاطوری نقل می کند که: " در فلسفه اسلامی ماهیت معنای دقیق خود را چنانچه در متافیزیک ارسطو به کار رفته، از دست داده است؛ چرا که "ما"ی موصوله به "ما"ی استفهامی تبدیل شده و لذا ماهیت بجای آن که به حقیقت و عینیت شیء اشاره کند به چیستی آن دلالت می کند و این تحریف معنی موجب بروز نزاع ساختگی بر سر حقانیت اصالت وجود یا ماهیت شده است."