چکیده:
زمینه و هدف: در سالیان اخیر شناسایی عوامل محیطی بروز جرم، مهمترین راهکار پیشگیری از وقوع بزهکاری شناختهشده است. هدف پژوهش تحلیل الگوهای فضایی ناهنجاریهای مرتبط با قاچاق موادمخدر در شهر بیرجند و شناسایی و کنترل عوامل تسهیلکننده ارتکاب این جرایم، در جهت کنترل هدفمند کانونهای جرمخیز دیگر در سطح شهر است. روش: روش پژوهش توصیفی و تحلیلی است. ابزار گردآوری دادهها اسنادی و میدانی است. جامعه آماری شامل تمامی جرایم مرتبط با موادمخدر که در محدوده شهر بیرجند در 1387 بهوقوع پیوسته میباشد. برای شناسایی الگوهای فضایی بزهکاری در شهر بیرجند از آزمونهای مرکز متوسط، بیضی انحراف معیار و تخمین تراکم کرنل استفادهشده است. یافتهها: مهمترین کانونهای تمرکز بزه قاچاق موادمخدر در محدوده مورد مطالعه، به ترتیب اهمیت، ابرکانون مصنوعی ایستگاه بازرسی علیآباد، محله سجادشهر و معصومیه است و بیشترین میزان وقوع بزهکاری در ابرکانون ایستگاه بازرسی علیآباد رخ داده است که حدود 45% جرایم مورد بررسی، در این مکان بهوقوع پیوسته است. نتیجهگیری: به نظر میرسد قرارگیری ایستگاه بازرسی علیآباد در گلوگاه ترانزیتی استان، تأثیر بهسزایی در کاهش جرایم موادمخدر در شهر بیرجند داشته است و مانع رشد سایر کانونهای شهرشده است و مانع افزایش سایر بزههای مرتبطشده است. بنابراین با شناسایی، موقعیتیابی، احداث گلوگاههای تجهیزیافته برای کنترل جرایم مرتبط با موادمخدر که منجر به شکلگیری یک کانون مصنوعی خواهد شد از بروز انواع بزهکاریها در سایر کانونها و محدودههای شهر جلوگیری مینماید و امکان پیشگیری و کنترل بزهکاری را به نحو بهتری فراهم خواهد ساخت.
خلاصه ماشینی:
تجزيه و تحليل جغرافيايي جرم نقش ابرکانون هاي جرم خيز در شکل گيري الگوهاي فضايي بزه کاري مورد مطالعه ايستگاه بازرسي علي آباد شهر بيرجند دکتر محسن کلانتري ،١ دکتر عبدالله هندياني ٢ و محمدرضا سرمد٣ تاريخ دريافت : ٨٩/٨/٦ تاريخ پذيرش : ٨٩/١٠/٩ چکيده زمينه و هدف : در ساليان اخير شناسايي عوامل محيطي بروز جرم ، مهم ترين راهکار پيشگيري از وقوع بزه کاري شناخته شده است .
ارتکاب بزه موادمخدر در محدوده جغرافيايي شهر بيرجند از چه الگوي مکاني پيروي مي کند و نوع و ميزان کاربري ها در شکل گيري اين الگوها چه تأثيري دارد؟ با توجه به آمار رسمي منتشر نشده و تحقيقات انجام شده (کلانتري ، ١٣٨٨) وقوع جرايم بيشتر در شهر بيرجند نسبت به ساير شهرها سبب شده است تا اين شهر از نظر آسيب هاي اجتماعي دچار مشکلات مختلفي گردد.
بنا بر ضرورت هاي يادشده ، مهم ترين اهداف پژوهش حاضر شناسايي محدوده هاي تمرکز جرايم مرتبط با بزه موادمخدر در شهر بيرجند به شرح زير است : تحليل مکاني و فضايي وقوع جرايم مرتبط با موادمخدر در شهر بيرجند و استفاده از فناوري سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) و مدل هاي آماري گرافيک مبنا، جهت تحليل مسائل و مشکلات اجتماعي اين شهر؛ کمک به چاره جويي و ارائه راهکار عملي براي کنترل و پيشگيري از بزه قاچاق موادمخدر در شهر بيرجند با رويکردي علمي براي دست يابي به مناسب ترين راهکارهاي علمي و الگوهاي محيطي کاهش ميزان اين جرايم در شهر بيرجند.