چکیده:
مفهوم «تمدن» معمولا «تمدن های بزرگ» جهان را به ذهن می آورد. در واقع، ایده «تمدن» به صورتی لاینفک از طریق پیوندی مفهومی به ایده «توسعه»، متصل است. این پیوند به عنوان معیار ارزشیابی در کار بست آشکار و نهان این دو ایده به جوامع و دستاوردهای مادی و فرهنگی آن ها به کار می آید. در چنین تعبیری است که پارسنز از توسعه به سوی تجدد غربی سخن می گوید. پارسنز، با اتخاذ دیدگاهی که آشکارا تحولی است، غرب را به صورت یکی از گونه های تمدن های بزرگ نشان می دهد. در نظر وی، متغیر اصلی در فرایند تحول اجتماعی «توان انطباقی» است و این توان در سطحی کلان تعریف می شود ...
خلاصه ماشینی:
[6] بازسازی تکوینی مفهوم تمدن در درون چارچوب جامعهشناسی معرفت سرانجام الیاس را به مدلسازی اجتماعی از عواطف روزمره(در بادی امر با ارجاع به اشراف طبقۀ بالای قرون نهم تا هیجدهم)رهنمون میشود که به نظر او این امر در فرایند تمدن مهمترین مسئلۀ تبیینی است.
او میپرسد:معیارهای مردم برای تعامل با یکدیگر در زندگی روزمره چگونه تکوین یافتهاند؟ دگرگونی در مسیر تاریخ چگونه توسط کارگزاران هدایت و تجربه میشود؟تفاوت آدم بالغ و متمدن امروزی با مشابه قرون وسطاییاش چیست؟به نظر الیاس-در اینجا جدا شده او از مفهوم رفتار عقلانی روشمند5وبر و مفهوم خرد ابزاری آدورنو و هورکهایمر آشکار است -مهمترین عناصر رفتار«متمدن»عبارتند از صلحجو شدن،تهذیب رسوم،میزان مهار6در تعاملهای اجتماعی و در رابطۀ(بازتابی)که افراد با یکدیگر دارند.
سرشت«خود»با این تشخیص یافتنها تغییر میکند و این از طریق فرایندی است که نباید آن را از پرده در افتادن روح فراگیر و ابدی انسان پنداشت،انی فرایند تکوینی با ساختارهای شخصیت،که موجبیت اجتماعی دارند،متناظر است،از طرقی که به نحوی نسبتا رها و بیلگام تنظیم شدهاند و بر نظارت بر تن خود بر تن دیگر مربوط میشوند و به بالاترین قشرهای اجتماعی عصر پیش از جنگهای صلیبی تعلق دارند،تا طرق تفکیکشده و پیچیدۀ قواعد و الگوهای رفتار در عصر دولت مطلقه امتداد مییابد.
ولی آیا این نظریه دچار محدودیتهای عینی نیست؟استدلال برخی از نویسندگان این است که الیاس در بررسی خود در باب انضباط خشک2در مورد بدن و سلطۀ موجود در درون مناسبات میان شخصی آن نوع سلطهای را که باید در حوزۀ تولید یافت شود (1).
این تمایز مورد توجه الیاس نیز واقع میشود و این از طریق اشارۀ وی به گسستهایی است که در منحنیهای تکوینی مربوط به فرایند متمدن شدن وجود دارند.