چکیده:
با توجه به اهمیت روزافزون فرایند جهانی شدن در اقتصاد و توجه خاص کشورها به رابطه مبادله که نشانگر میزان بهرهمندی از منافع تجارت بین الملل است، در این مقاله سعی شده است که اثر جهانی شدن از طریق شاخص سطح تجارت بین الملل (LIT)روی رابطه مبادله ناخالص ایران دیده شود. بدین منظور با استفاده از داده های مربوط به 1350 و 1384 و در یک سیستم معادلات همزمان، این اثر به تفکیک نوع کالاها (مصرفی، واسطه ای و سرمایه ای) دیده شده است. لازم به ذکر است که به تفکیک نوع کالاها، دادهها فقط تا سال 84 موجود است. نتایج نشان می دهد که اثر جهانی شدن روی رابطه مبادله ناخالص کالاهای مصرفی، منفی و روی رابطه مبادله ناخالص کالاهای واسطه ای و سرمایه ای مثبت بوده است.
خلاصه ماشینی:
"بررسی اثر جهانیشدن بر رابطه مبادله ناخالص کالاهای مصرفی، واسطهای و سرمایهای ایران با استفاده از رهیافت معادلات همزمان سامان یوسفوند 1 دکتر حمیدرضا حری 2 دکتر سیدعبدالمجید جلائی="دانشیار بخش اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان"/> تاریخ دریافت: 2/9/88 تاریخ پذیرش: 23/3/89 چکیده واژگان کلیدی: دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس استادیار بخش اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان - Level of International Trade (LIT) طبقه بندی F10, F41 :JEL مقدمه رابطه مبادله از متغیرهای اساسی در تجارت بین الملل است که میزان بهرهمندی از منافع تجارت بینالملل را نشان میدهد.
جغرافیدانان اقتصادی، جهانیشدن را به معنای انتقال و تغییر در مکان فعالیت اقتصادی و کاهش موانع طبیعی میدانند (کرافتس و ونبلز 4 ،2001) در این مقاله سعی شده است که اثر این فرایند بر نسبت واردات به صادرات (رابطه مبادله ناخالص) و بر حسب نوع کالا (مصرفی، واسط ای و سرمایهای) دیده شود.
در الگوی توفیقی و محرابیان برای اقتصاد ایران برای تابع تقاضای واردات مصرفی، سرمایهای و واسطهای به صورت زیر ارائه شده است: که در آن L عملگر لگاریتم، MC کالاهای مصرفی، MI کالاهای سرمایهای، MK کالاهای واسطهای، Pm شاخص قیمت کالاهای وارداتی و Pd شاخص قیمت کالاهای تولیدشده در داخل، GDP تولید ناخالص داخلی بدون نفت و OIL درآمدهای ارزی ناشی از صادرات نفت خام است.
یکی از این رابطهها، اتحادی است که طبق آن رابطه مبادله تعریف می شود: به طور کلی با توجه به معادلات تصریح شده برای واردات، صادرات و رابطه مبادله، سیستم ذیل برای بررسی اثر جهانی شدن روی متغیرهای مذکور طراحی شده است: - از دیگر شاخصهای جهانیشدن، شاخص Openness یا آزادسازی تجاری است که از تقسیم مجموع صادرات و واردات بر تولید ملی به دست میآید."