چکیده:
این مقاله با مروری بر سابقه تاریخی حمایت از حقوق کودکان و کارگران خردسال، واقعیت ها و آمارهای مربوط به کار کودکان در جهان، و وضع کارگران خردسال در ایران آغاز شده است. مؤلف مقررات ویژه برای حمایت از نوجوانان را در قوانین کار ایران، دسته بندی کرده و توضیح داده است. حداقل سن کار، معاینات پزشکی، ساعات کار نوجوانان، اضافه کاری و کار در شب، و نیز کارهای سخت و زیان آور، از جمله موضوعاتی هستند که مورد تأکید مؤلف قرار گرفته و تشریح شده اند. توجه مقاله بر این فرض مبتنی است کار اطفال و نوجوانان همواره به خاطر دستمزد کم تر آنان ، مورد توجه کارفرمایان بوده و کودکان و نوجوانان در کارگاه ها و کارخانه ها در معرض استثمار هستند.
خلاصه ماشینی:
"نظر به این که هنگام استخدام در تنظمی قرارداد کار، وضعیت طرفین قرارداد(کارگر-کارفرما)از جهات مختلف یکسان نبوده تا آنان بتوانند با آزادی و حاکمیت اراده قراردادی منعقد کنند،بنابراین مقنن در مقام حمایت از کودکانی که در اثر مسائل اقتصادی یا خانوادگی یا اجتماعی نیمکت مدرسه را رها کرده و به امید دستیابی به فردایی بهتر به کارخانهها وریمیآورند،میبایستی با اقدام و دخالت خود اصولی را،هم به کارگر و هم به کارفرما تحمیل کند،بدینترتیب اگر قانونگذار حد اقل سن کار را تعیین کند و ضمانت اجرایی برای تخطی از آن وضع نماید دیگر حتی اگر طفل خردسالی که به سن کار نرسیده است در اثر استیصال حاضر به قبول شغلی شود،کارفرما به علت ممنوعیت قانونی حق استخدام او را نخواهد داشت.
ماده پنجم این مقاولهنامه که در سال 1973 میلادی در کنفرانس عمومی سازمان بین المللی کار در ژنو به تصویب رسید و در مقاولهنامه شماره 60 نیز مورد تأکید قرار گرفت،ناظر به کار در کلوپهای شبانه و قمارخانهها و سایر امکان تفریحی است که برای اخلاقیات نوجوان مضر است و حد اقل سن پذیرش در اینگونه مشاغل 18 سال تمام تعیین شده است.
متخلفان از مقررات مندرج در بندهای ب و ج،طبق ماده 175 قانون کار برای هر مورد تخلف علاوه بر رفع تخلف در مهلتی که دادگاه با کسب نظر نماینده وزارت کار و امور اجتماعی تعیین خواهد کرد،به ازای هر کارگر به ترتیب ذیل به پرداخت جریمه محکوم خواهند شد: 1."