چکیده:
مجموعه روایاتی است که در موضوع غیبت امام مهدی و دیگر مسائل مربوط به ایشان از پیامبر9 و ائمه معصوم: صادر شده است. نویسنده این روایات را به چند دسته تقسیم و آنها را به ترتیب زیر تدوین کرده است: روایات مربوط به حفظ اسرار آل محمد9، تمسک به اهل بیت و تعداد آنان، معرفت ائمه:، غیبت امام مهدی و توصیه شیعه به بردباری و انتظار در حال غیبت و صفات و سلوک امام مهدی، حوادث و نشانههای پیش و پس از ظهور. مترجم در مقدمه، شرح کوتاهی از زندگانی ابو عبدالله محمد بن جعفر نعمانی و توضیحات سودمندی در پاورقیها آورده است.شرح تفصیلی دربارة فلسفة غیبت امام زمان? است. مؤلف که از محدثان بزرگ شیعة امامیه است، نخست به غیبت پیامبران بزرگ و سپس به اثبات و ضرورت امام در هر عصری و نص پیامبر اسلام9 و ائمه اطهار: بر وجود امام قائم? و غیبت وی میپردازد. وی همچنین به اسامی افرادی که خدمت امام رسیدهاند و توقیعاتی که از ناحیه مقدسه صادر شده، اشاره میکند و با ذکر داستانهایی از افراد طویل العمر، به شبهاتی که در طول عمر امام به وجود آمده، پاسخ میگوید. ثواب انتظار فرج و نشانههای ظهور از دیگر مطالب کتاب است. مترجم کتاب با نثری روان به ترجمة کتاب، همت گماشته است.مجموعه روایات منسوب به رسول اکرم9 و ائمه: از طریق منابع اهل سنت در بیان فضایل، تاریخ، غیبت کبرا، شیعیان و مخالفان، علائم ظهور و خصوصیات شخصی امام عصر7 است. این کتاب در واقع از ملحقات کتاب احقاق الحق قاضی نورالله شوشتری (1019 ق) است. اسناد روایات ذکر شده و نشانی دقیق منابع در مقابل نام کتابها استخراج شده است. بسیاری از مآخذ اهل سنت -که استفاده شده- به صورت نسخ خطی بوده و چاپ نشدهاند و مؤلف از اصل نسخه یا عکس آنها استفاده کرده است. در پایان، اقوال برخی علمای معاصر اهل سنت درباره حضرت مهدی آمده است. عناوین برخی احادیث چنین است: خلفای دوازدهگانه، انتظار فرج، مهدی از اولاد ائمه اطهار، علائم ظهور مهدی، مخالفان و منکران مهدی و ظهور دجال و سفیانی.پژوهشی است در شناخت حضرت ولی عصر?، سیرت آن حضرت، مهدویت، انتظار، طول عمر و مدعیان مهدویت. نویسنده با اشاره به چگونگی ولادت امام زمان? به فلسفه اختفای آن حضرت میپردازد، سپس با بررسی مهدویت در ادیان آسمانی، به بشارت کتابهای آسمانی در آمدن منجی موعود پرداخته، حکومت جهانی حضرت مهدی را مصداق اصلی این بشارت میداند. مهدویت از دیدگاه اهل سنت، غیبت امام و مدعیان مهدویت از دیگر مباحث کتاب است.معرفی آثاری است که درباره امام عصر? نگارش یافتهاند. در چاپ یکم این اثر، 313 جلد کتاب در این زمینه معرفی شده بود و در این چاپ 355 اثر معرفی میشود. کتاب دارای سه بخش است: 1. کتابهایی که مستقلا درباره امام مهدی نگاشته شده است؛ 2. کتابهایی که بخشی از آنها درباره امام عصر است؛ 3. جزواتی که درباره امام منتشر شدهاند. کتابها به ترتیب عربی، فارسی و... معرفی شدهاند. در مقدمه، پس از بیان اهمیت فهرستنویسی و تاریخچه این کار در اسلام، برخی از کتابهای ارزشمند درباره امام عصر معرفی شده است. در پایان، فهرست نام مؤلفان و مترجمان، نام کتابها و فهرست موضوعی آنها آمده است.گردآوری بیست رسالة مستقل یا بخشهایی از کتابهای علمای اهل سنت مربوط به امام مهدی?، صحت وجود آن و تأیید جریان مهدویت است. انگیزه گردآورنده، استناد به نگاشتههای اهل سنت و آوردن شاهد از آنان درباره حقانیت وجود مهدی? و مسئله مهدویت است. رسالهها و قطعات، از قدیمترین منابع، سنن ابنماجه، تا نگاشته عبدالعزیز بنباز، مفتی معاصر، ادامه یافته است. رسالههای مستقل عبارتاند از: العرف الوردی فی اخبار المهدی (عبدالرحمن سیوطی)، فتح المنان فی شرح الفوز و الأمان (احمدبن علی منینی حنفی)، ابراز الوهم المکنون من کلام ابن خلدون (احمدبن محمدبن صدیق مغربی)، عقیدة اهل السنة و الاثر فی المهدی المنتظر (عبدالمحسن العباد) و بقیه موارد بخشهایی از کتابهای مفصل است.مجموعه مقالاتی درباره امام مهدی? است که به مناسبت برگزاری جشنهای میلاد ایشان گردآوری شده است. نویسندگان این مقالات، با استناد به منابع تاریخی، حدیثی و کلامی شیعه و اهل سنت، به ترتیب مباحث زیر را به بحث گذاشتهاند: تجلی توحید در نظام امامت، نقش انتظار در بازسازی جامعه اسلامی، مسئله زنده بودن امام مهدی در منابع اهل سنت، اجتهاد و تقلید، زمینهسازی برای ظهور، شناخت مهدی از دیدگاه قرآن و سنت، عمومیت اعتقاد به امام مهدی? و مدعیان مهدویت، دورنمایی از حکومت جهانی امام مهدی?، ولایت فقیه شعاعی از ولایت عامه امام زمان، عوامل پیروزی انقلاب بزرگ مهدی و قیام مهدی در مسیر تکامل بشر.کتابشناسی مجموعه آثار نگاشته شده درباره مهدویت است. در این اثر به معرفی 1852 اثر بلند و کوتاه فارسی و عربی، کتاب، جزوه و مجله، چاپی و خطی، از مؤلفان شیعی و سنی پرداخته شده است. کتابها و آثار در شش بخش مستقل گنجانده شده و در پایان، نمایههای مفصل موضوعی برای جستجوی سریع آثار نیز تهیه شده است: 1. کتب مستقل دربارة مهدویت (429 مورد)؛ 2. کتبی که بخشی از آنها به مهدویت پرداخته است (659 مورد)؛ 3. کتبی که به طور متفرقه و جنبی به مهدویت پرداختهاند (426 مورد)؛ 4. وسایل، مجلات و جزوات (54 مورد)؛ 5. مهدی در آینة شعر و ادبیات (68مورد)؛ 6. تکمله (216 مورد).کتابشناسی توصیفی درباره امام زمان? است. نویسنده بیش از هزار عنوان کتاب و مقاله را که در مورد امام زمان? تألیف شده، به صورت الفبایی ذکر کرده است. زبان این تألیفات، عربی و فارسی و زمان آن از عصر غیبت تا کنون است. محور و موضوع این آثار، مباحث مربوط به امام زمان است؛ از جمله: حالات وی، غیبت، انتظار، علائم ظهور، حکومت وی، ادعیه و زیارات و فضایل و مدایح. کتابشناسی توصیفی آثار خطی و چاپی درباره مهدویت، رجعت، اخبار آخرالزمان و فرقههای انحرافی مهدویت است. مؤلف 2066 عنوان کتاب به زبانهای عربی، فارسی، ترکی، تایلندی، فرانسه، اردو، انگلیسی، روسی و گجراتی درباره زندگی امام مهدی، غیبت کبرا، انتظار، ظهور حکومت امام، علائم قیام امام، نقد فرقههای انحرافی مهدویت، منظومهها و دیوانهای شعر درباره امام، نشانههای قیامت، رجعت امامان، احادیث مربوط به مهدویت، ادعیه و زیارات امام عصر?، بشارتهای ادیان دیگر و کتابشناسیهای مهدویت نگاشته شده، به صورت توصیفی و مختصر معرفی کرده است. در بسیاری از آثار، تصویر جلد کتاب نیز در مقابل اثر، آورده شده است.تلاشی است برای اثبات مهدویت، حیات ظاهری امام? و مبحث غیبت و ظهور که برای بهرهگیری جوانان و تصحیح عقاید آنان در این باره نگاشته شده است. مؤلف، نخست برای اثبات اصل مهدویت، به شمهای از زندگانی امام?، نظرات اهل سنت و شیعه درباره وی، تشرف یافتگان به محضر وی و کتابهایی که پیش از ولادت امام تالیف شدهاند، اشاره کرده است؛ سپس به مقولة غیبت، علل و فواید آن، نواب و وظایف آنان، مدعیان دروغین مهدویت پرداخته و در ادامه، مطالب خود را با مبحث حکومت و ظهور امام?، انتظار فرج و ثمرات آن، شرایط ظهور، علائم ظهور و یاران امام و ویژگیهای آنها به پایان برده است.معرفی و شناسایی آثار و نگاشتههای مربوط به امام زمان? است. این اثر در سه بخش تنظیم شده است: در بخش اول کتابشناسی توصیفی 82 عنوان کتاب عربی نگاشته شده درباره مهدویت، همراه برخی اطلاعات چاپ و نشر آن ذکر شده است؛ در بخش دوم، فهرست موضوعی مربوط به مهدویت، همراه نام کتابهای مزبور آمده است؛ به این معنی که اگر در کتابی از آن کتابها مثلا موضوع رجعت یا نشانههای ظهور بحث شده باشد، نام اثر بدون ذکر صفحات و محل بحث، در ذیل موضوع ذکر شده است؛ در آخرین قسمت نیز نام 744 اثر علمی به زبان عربی که درباره مهدویت نگاشته شده، به ترتیب حروف الفبا ذکر شده و در آن تنها به نام اثر، مؤلف و تاریخ چاپ (اگر چاپ شده باشد) بسنده شده است.معرفی امام زمان?، غیبت و انتظار او در ابعاد مختلف و از نگاههای گوناگون است. گردآورنده مقالات به انگیزه شناخت بیشتر تحصیل کردگان مسلمان با شخصیت، غیبت، انتظار و حکومت امام مهدی? با بهرهگیری از نویسندگان آشنای به این موضوع، دست به تدوین اثر زده است. رسالت حوزههای علمیه در رابطه با امام زمان، ارتباط با امام در عصر غیبت، حکومت اسلامی و زندگی دینی پیش از ظهور، نشانههای ظهور، مهدویت و مدینه فاضله، تولد و زندگی امام، موافقان و مخالفان او، فلسفه غیبت در منابع اسلامی و آثار شخصیتها درباره امام زمان? موضوعات مورد بحث در این اثرند که با بهرهگیری از آیات، روایات و منابع قدیم و جدید اسلامی تهیه گردیدهاند.نویسنده، با استناد به منابع روایی شیعه و اهل سنت، ولادت، نام و نسب، پیشگویی ائمه اطهار درباره ولادت امام زمان?، نواب امام، غیبت، سیره او، مهدویت در ادیان گذشته، مهدویت در قرآن و آیات تفسیر شده به وی میپردازد. امام مهدی در نص پیامبر و ائمه اطهار، امام مهدی در احادیث اهل سنت، غیبت صغرا و کبرا و فلسفه آن، فضایل و مناقب، معجزات و کرامات، توقیعات، تشرفات، علائم ظهور، عصر ظهور و حوادث آن و طول عمر امام، از مباحث دیگر این اثر است.مباحثی است درباره شخصیت، نظام اجتماعی و حکومت امام مهدی?. گردآورنده مقالات، برای معرفی عقیده مهدویت، انتظار و حکومت پایانی جهان، این مجموعه را در سه محور تدوین کرده است: در محور نخست، مطالب و پژوهشهای مهدویت، شخصیت امام?، غیبت، انتظار، ظهور و موانع آن را ارائه داده است؛ در محور دوم مباحثی را در خصوص ولایت فقیه و مجرد بودن مهدی?بیان داشته و بحث در ویژگیهای جامعه توسعه یافته اسلامی، مدنیت اسلامی، سیمای منتظران و نقش جوانان و حجاب در حکومت حضرت قائم? و چشمانداز آینده جهان و حکومت صالحان محور سوم مباحث او است.مجموعه مقالات برگزیدهای است که در نقد و بررسی نظریههای نجات و تبیین مبانی مهدویت نگاشته شده است. مقالات توسط نویسندگان مختلف و برای ارائه به سومین اجلاس دو سالانه بررسی ابعاد وجودی حضرت مهدی? (تهران - آبان 1379) سامان یافتهاند. مجموعه در دو بخش شکل گرفته است: 1. ادیان (شامل مبانی مهدویت در اسلام و موعود آخر زمان در ادیان مختلف و نظریههای نجات)؛ 2. مکاتب و دیدگاهها (شامل بررسیهایی در آرمانشهر دینی و آرمانشهر فارابی، امام مهدی از نگاه امام خمینی1، پایان تاریخ و زندگی بشری). در ابتدای کتاب، بیانیه دبیرخانه اجلاس آمده که در آن قیام برای تفکر و بررسی ابعاد وجودی حضرت، ضروری خوانده شده که غفلت از حضور و نظارت آن حضرت در عرصه برنامهریزی و قانونگذاری و اجرا، خسرانی جبران ناپذیر در پی خواهد داشت.این اثر، نوشتاری است در تاریخ زندگانی حضرت مهدی? و مسئله رجعت، که به شیوه گزارشی نگارش یافته است. مؤلف در ابتدا، با ارائه سیمایی کلی از حضرت مهدی?، به ذکر خصوصیات، خصایل و شمایل، حالات و علم آن حضرت در کودکی، روایات مربوط به امامت آن حضرت و علت مخفی بودن ولادت ایشان، منکران مهدی? و علت انکار آنها، و فضیلت انتظار فرج در زمان غیبت و برخی مسائل دیگر از هنگام ولادت تا غیبت صغرا میپردازد، سپس به بررسی روایات مربوط به غیبت صغرا و کبرا تا زمان ظهور آن حضرت، در مسائلی همچون: نواب اربعه، علت غیبت و طولانی شدن آن، اوضاع و وظایف شیعه در عصر غیبت، حکم تقیه، زندگانی و نحوه دیدار با ایشان در غیبت کبرا، همت میگمارد. آنگاه نشانهها، وقایع و اوضاع زمین و آسمان هنگام ظهور، حوادث ایام حکومت و چگونگی عمر و رحلت آن حضرت را میکاود و به برخی پرسشها در این زمینه، پاسخ میدهد. در پایان، با اشاره به تخلفناپذیر بودن رجعت، علت، چگونگی، دفعات و رخدادهای زمان رجعت پیامبر9 و ائمه: و نیز رجعت مؤمنان و کافران را مورد کاوش قرار میدهد.معرفی برترین آثار درباره امام زمان? از سال 1370 تا 1380 است. این کتابها از نظر تحلیل، ترجمه، کودکان، شعر، نمایش و قصه مورد بررسی قرار گرفتهاند. مجموعه حاضر را میتوان نوعی کتابشناسی توصیفی درباره امام زمان دانست. ستاد برگزارکننده، متشکل از صدا و سیما، مسجد جمکران، مؤسسه فرهنگی موعود و مؤسسه فرهنگی انتظار نور است.مجموعهای از مقالات در شخصیت، غیبت و ظهور امام زمان? است. نویسندگان هر یک، موضوع مستقلی را دربارة امام زمان مورد بررسی قرار داده و ابعاد وجودی ایشان را شرح کردهاند. موضوعاتی چون: غیبت و امتحان الهی، ملاقات با امام زمان?، شخصیت امام به عنوان خلیفه و حجت خدا بر روی زمین و سفرای امام و نیابت از ایشان، از جمله مباحث نویسندگان در این اثر است. وجود شخصی امام و طول عمرشان، زیارات مربوط به ایشان و محتوای آنها، توسلات به امام، قیام و ظهور امام، موضوع رجعت پس از ظهور، احیای سنن متروکه و دیدگاههای امام خمینی? درباره ولی عصر?، موضوعات دیگر مورد بحث در این نوشته هستند.متن مجموعه سخنرانیها در سومین گفتمان مهدویت است. این گفتمان بر آن بوده است که با استفاده از متفکران و دانشمندان حوزه و دانشگاه، به تبیین ابعاد گوناگون مسئله مهدویت بپردازد و شبهات و پرسشهای موجود در این زمینه را به صورت منطقی و استدلالی پاسخ دهد. آثار و فواید وجودی امام عصر، بررسی ابعاد تربیتی انتظار محور، بررسی شبهات مهدویت، آثار تربیتی و روانشناختی انتظار، انتظار و مهدویت از دیدگاه جامعه شناختی، از عناوین این سخنرانیهاست. در نخستین بخش کتاب، پیام آیت الله صافی گلپایگانی به گفتمان آمده است که در این پیام ویژگیهای جامعه منتظر به تصویر کشیده شده و در پایان کتاب، خلاصهای از سخنرانیهای گفتمان اول و دوم آمده است.این کتاب از دو بخش اصلی تشکیل شده است: در بخش اول- که بخش عمدة کتاب است- کلیة آثاری که مستقیما با مهدویت مرتبط بوده به شکل موضوعی معرفی شدهاند. بخش دوم نیز شامل آثاری است که دربارة موضوعات و معارف مهدوی و گرایشهایی که در پرتو این اندیشه ایجاد شده، نگارش یافته است. در شیوة تنظیم اطلاعات کتاب، هر واحد اطلاعاتی، با یک شمارة پیاپی مشخص میشود و شامل سه قسمت اصلی است: 1. مأخذ شناسی، 2. نمایه موضوعی، 3. چکیده. در این کتاب منابع گوناگونی همچون کتاب، مقالات نشریه، مقالات مجموعه، مقالات دایرة المعارف و پایاننامه معرفی شدهاند.
خلاصه ماشینی:
"وی همچنین در تصریح به نام دوازده معصوم، روایاتی را از کتب عامه و شیعه نقل کرده و نام تمام روات و توضیحات مختصری دربارة آنها و شرح برخی از روایات را در ضمن تعلیقات و حواشی آورده است؛ از جمله عناوین مهم کتاب، تاریخ ولادت امام مهدی، رابطه حضرت و مسیح بن مریم، ظهور امام زمان و علائم خاص و روایاتی از امامان معصوم در شأن و منزلت امام مهدی است.
ج- متن کتاب: تاریخ ولادت، نام و کنیه حضرت مهدی?، آیاتی که در روایات اهلبیت: تأویل به ظهور آن حضرت شده است، روایات منقول توسط سنی و شیعه از پیامبر اسلام9 در مورد حضرت مهدی?، روایات یازده امام معصوم در مورد آن حضرت، خبر دادن کاهنان از ظهور آن حضرت، طرح بسیاری از مسائل کلامی به صورت پرسش و پاسخ، ارائه نظریات برخی از علمای بزرگ در موضوع مهدویت، مقایسه شباهتهای آن حضرت با پیامبر اسلام9 و دیگر انبیا، اخبار معمرین دنیا و تحلیل غیبت طولانی آن حضرت، معجزات آن حضرت، سفرای خاص ایشان، مدعیان دروغین نیابت، باریافتگان به خدمت آن حضرت، انتظار فرج، علائم ظهور، شیوه حکومتداری امام مهدی7، رویدادهای زمان آن حضرت، رجعت، جانشینان حضرت مهدی و وقایع بعد از آن حضرت."