چکیده:
با توجه به اهمیت زکات در دین اسلام و تاکیدات زیاد نسبت به پرداخت زکات در قرآن و کلام اهل بیت(ع)، در این تحقیق به بررسی مهمترین عوامل موثر بر میزان مشارکت افراد در پرداخت زکات پرداخته شده است. در مرحله اول تحقیق مهمترین عوامل موثر بر پرداخت زکات و بارزترین مشخصه¬های این عوامل با استفاده از روش دلفی طی چهار مرحله شناسایی شده است که این عوامل شامل «نوع دوستی»، «میزان اعتقاد و دین داری»، «خشنودی و رضایت شخصی»، «منفعت گرایانه» و «سازمان» میباشند. سپس این عوامل و مشخه¬های هر یک از آن¬ها در جامعه آماری استان همدان میان مشمولین زکات مورد آزمایش و بررسی قرار گرفته است. در این مرحله ابتدا با استفاده از آزمون T-TEST تاثیر گذاری یا عدم تاثیر گذاری هر یک از عوامل پنج گانه مورد بررسی قرار گرفته است. عوامل سازمانی، ایمانی و نوع دوستی، میانگین قابل قبولی از جهت تاثیر گذاری به دست آورده اند و عوامل منفعت طلبانه و رضایت شخصی از نظر پاسخ دهندگان جزء عوامل موثر در ایجاد انگیزش میان زکات دهندگان نبودند. سپس با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون شدت و نوع رابطه بین پنج عامل به صورت دوبه دو محاسبه و اندازه گیری شده است و در نهایت با استفاده از آزمون فریدمن میزان تاثیر و اهمیت هر کدام یک از مشخصه های عوامل پنج گانه مورد بررسی قرار گرفته است.
Considering the importance of the Zakat in Islam and emphasis on Zakat payment in Quran and divine tradition، in this paper the most important factors affecting the people partnership in Zakat payment are analyzed. In the first stage، the most important factors are gathered using Delphi approach in four rounds. These are: humanism، the religiosity، self-satisfaction، welfare and organization. Then، these factors and their indices have been tested in the Hamedan province between the Zakat payers. In this stage، the effectiveness of each factor has been tested using TTEST. Humanism، the religiosity and organization factors are those that have been considered effective and the self-satisfaction and welfare have not been considered as effective ones. After that، the intensity of the factors with each other has been tested using the Pierson correlation coefficient. Finally، using the Fridman test، the importance of any of the factors has been analyzed.
خلاصه ماشینی:
بنابراین روند تحقیق به این صورت است که ابتدا با استفاده از روش دلفی مهمترین عوامل موثر بر پرداخت زکات توسط افراد شناسایی شده است و سپس با استفاده از آزمون T-TEST تاثیر گذاری یا عدم تاثیر گذاری هر یک از عوامل پنج گانه مورد بررسی قرار گرفته میشود و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون شدت و نوع رابطه بین پنج عامل به صورت دوبه دو محاسبه و اندازه گیری میشود و در نهایت با استفاده از آزمون فریدمن میزان تاثیر و اهمیت هر کدام یک از مشخصههای عوامل پنج گانه بررسی میشود.
چرا که وقتی دو عامل دارای ضریب همبستگی مثبت هستند چنانچه یکی از آنها از نظر پاسخدهندگان موثر تلقی شده باشد، با بهرهگیری از یکی از این عوامل و مانور روی آن میتوان از عامل دیگری نیز همزمان برای انگیزش افراد بهره جست، یا به عبارت دیگر هنگامی که یکی از عوامل تاثیرگذار در جامعهای وجود دارد با بررسی رابطهای که آن عامل با دیگر عواملی که فعلا به دلایلی در جامعه موجود نیست، دارد میتوان از آنها به نحوی در جهت انگیزش بیشتر و افزایش میزان زکات جمع آوری شده در سطح جامعه استفاده نمود.
همچنین هنگامی که بین دو عامل که یکی تاثیرگذار و دیگری از نظر پاسخدهندگان بیتاثیر تلقی شده است رابطهای مثبت و ضریب همبستگی مثبت به دست آید، میتوان چنین تفسیر نمود که اگر چنانچه عامل بیتاثیر، به نوعی اهرم شود میتواند با جهت حرکتی مثبتی که با عامل تاثیرگذار دارد انتظار افزایش انگیزه در میان زکات دهندگان را از آن داشت، چرا که افزایش آن به معنای افزایش عامل موثر بوده و بدین ترتیب با افزایش عامل تاثیرگذار، میزان زکات جمع آوری شده در سطح جامعه افزایش پیدا خواهد کرد و یا به بیانی دیگر اگر یکی از عوامل غیر موثر مانند جدول 3.