چکیده:
شیخ مرتضی انصاری، فقیه و اصولی شیعه اگر چه اثر مستقلی در تفسیر قرآن از خود بر جای نگذاشته، ولی در لابه لای مباحث فقهی و اصولی خود به تفسیر آیات بسیاری پرداخته است که می توان روش تفسیری او را از میان آنها استخراج و عرضه کرد. نامبرده بیش تر به تفسیر آیات الاحکام دست یازیده و لذا روش تفسیر روایی را بیش از روش های دیگر به کار گرفته است. البته بنا بر اقتضای بحث، گاهی از سایر روش های تفسیری نیز بهره جسته است؛ نظیر روش تفسیر اجتهادی، روش تفسیر قرآن به قرآن و روش تفسیر عقلی. به دیگر سخن روش تفسیری شیخ انصاری، جامعی از روش های مختلف است.
خلاصه ماشینی:
روش تفسیری شیخ انصاری محمد علی تجری1 جواد محمدی2 چکیده {IBشیخ مرتضی انصاری،فقیه و اصولی شیعه اگرچه اثر مستقلی در تفسیر قرآن از خودبر جای نگذاشته،ولی در لابهلای مباحث فقهی و اصولی خود به تفسیر آیاتبسیاری پرداخته است که میتوان روش تفسیری او را از میان آنها استخراج وعرضه کرد.
شیخ انصاری در آثار مختلف اصولی و فقهی خود متعرض تفسیر برخی آیاتقرآن کریم شده است و همین نکته گرایش تفسیری وی را به وضوح مشخص میکند.
استفاده شیخ انصاری از روایات غیرفقهی اینکه در تبیین آیات فقهی قرآن باید به روایات مراجعه کرد،محل اختلاف نیست.
در بحثی که پیش از این در مورد حجیت روایات تفسیری از دیدگاه شیخ مطرحشد،اشاره نمودیم که وی بهطور کلی روایات را از قبیل قرائن منفصله برای آیات می-داند؛ازاینرو تقریبا پاسخ سئوال مذکور روشن است و ما در اینجا از آثار شیخ فقطنمونههایی را در این زمینه نقل میکنیم.
شیخ همچنین با روایتی از کتاب کافی به تفسیر آیۀ{/«و قولوا للنّاس حسنا»/}(البقره،83)پرداخته(انصاری،فرائد الاصول،717/2؛محبی 147)و نیز برای تبیین مفهومترتیل در کریمۀ{/«و رتّل القرآن ترتیلا»/}(المزمل،4)به روایاتی از امیر المؤنین و امامصادق تمسک جسته است(انصاری،کتاب الصلاة،421/1؛محبی،896).
برای مثال در موضوعحجیت خبر واحد و تبیین مفهوم آیۀ{/«و منهم الّذین یؤذون النّبیّ و یقولون هو اذن قلاذن خیر لکم یؤمن باللّه و یؤمن للمؤمنین و رحمة للّذین آمنوا منکم و الّذین یؤذون رسولاللّه لهم عذاب ألیم»/}(التوبه،61)به ذکر سبب نزول آیه از تفسیر قمی میپردازد(همو،فرائد الاصول،135/1؛محبی،524-525).