چکیده:
طرح مساله: مطالعه حاضر در پی ارزیابی تغییرات رفاهی و شناسایی عوامل اقتصادی-اجتماعی تعیینکننده فقر در میان خانوارهای روستایی منتخب ایران است. بررسی تغییرات رفاهی خانوارهای منتخب روستایی برای دوره 82-1379 صورت گرفته است. یافتهها: بر اساس یافتههای مطالعه، بالاترین سهم (40 درصد) مخارج زندگی در میان خانوارهای منتخب روستایی مربوط به مخارج خوراکی و دخانی میباشد. پس از هزینه خوراکی و دخانی، بالاترین سهم به هزینه مسکن تعلق دارد. مشخص شد متوسط مخارج سرانه سال 82 در تمامی دهکها از متوسط مخارج سرانه سال 79 بیشتر است. نتایج: نتایج حاصل از شاخص فقر حاکی از آن بود که درصد افراد فقیر روستایی در سالهای 1379 و 1382 به ترتیب 8/79 درصد و 8/45 درصد بوده است. نتایج حاصل از تخمین عوامل موثر بر فقر نشان داد که در مناطق روستایی با افزایش سن سرپرست خانوار، سرپرستی خانوار از سوی مردان، افزایش درآمد پولی و غیرپولی کشاورزی، انتقال اشتغال از سایر بخشها به بخش زراعت، افزایش سطح تحصیلات سرپرست خانوار، احتمال اینکه یک خانوار از زیر خط فقر به بالای خط فقر ارتقاء یابد، افزایش مییابد؛ در حالیکه افزایش بعد خانوار میتواند احتمال کاهش رفاه خانوارها را درپی داشته باشد.
خلاصه ماشینی:
"نتایج حاصل از تخمین عومل مؤثر بر فقر نشان داد که در مناطق روستاییبا افزایش سن سرپرست خانوار،سرپرستی خانوار از سوی مردان،افزایش درآمدپولی و غیر پولی کشاورزی،انتقال اشتغال از سایر بخشها به بخش زراعت،افزایش سطح تحصیلات سرپرست خانوار،احتمال این که یک خانوار از زیر خطفقر به بالای خط فقر ارتقاء یابد،افزایش مییابد؛درحالیکه افزایش بعد خانوارمیتواند احتمال کاهش رفاه خانوارها را در پی داشته باشد.
اما به راحتی میتوان این مسأله را برطرفنمود و iP را به صورت رابطۀ خطی برحسب پارامترها تبدیل کرد،که با توجه به روابط(3)(4)خواهیم داشت: (به تصویر صفحه مراجعه شود)>RCO<نسبت احتمال حادثۀ مورد نظر به آلترناتیو آن است.
در مورد استانهای منتخب،از آن جا که گروه سوم که در واقع حاوی بیشترین مخارجسرانه بود،به عنوان مبنا در نظر گرفته شد،ضرایب متغیرهای موهومی گروههای دوم و سوم منفی و موافق انتظار میباشد؛یعنی با انتقال خانوارهای واقع در گروه سوم به هر یکاز گروههای اول و دوم،احتمال این که خانوارهای واقع در بالای خط فقر به زیر خط فقرمنتقل شوند وجود دارد که این امری بدیهی است که میزان این احتمال برای گروههای اولو دوم به ترتیب 96/5 و 39/1 درصد میباشد.
در پایان براساس یافتههایاین تحقیق میتوان پیشنهادات زیر را ارائه نمود: الف)ایجاد فرصتهای شغلی در بخش کشاورزی با جهتگیری به سوی دهکهایدرآمی پایین؛ ب)توزیع یارانه میان گروههای فقیر،زیرا هنوز هم درصد بالایی از افراد زیر خط فقرقرار دارند؛ ج)با توجه به تفاوت در شرایط گروههای مختلف میتوان در تدوین سیاستهایحمایتی از برنامهریزی مبتنی بر تفاوتهای مکانی(استانی یا منطقهای)بهره جست؛ د)انجام تبلیغات و اطلاعرسانی در جهت کاهش بعد خانوار؛ ه)شناسایی خانوارهای تحت سرپرستی زنان و حمایت ویژه از آنها."