چکیده:
طرح مساله: مفهوم مقیاس معادل خانوار به عنوان شاخصی از تاثیر خصوصیات خانوار بر الگوی مصرف آن مطرح میباشد. در مطالعه حاضر مروری بر ادبیات موجود در مورد این مفهوم مهم و ناشناخته در اقتصاد ایران خواهیم داشت. روش تحقیق: در مطالعه حاضر، مفهوم مقیاس معادل خانوار باتوجه به ویژگیهای گوناگون خانوار ـ اندازه خانوار، سن اعضای آن، شهری یا روستایی بودن ـ محاسبه میشود و تاثیر این خصوصیات بر الگوی مصرف آن خانوارهای مختلف ارائه میشود. در ادامه, الگوی جورگنسون ـ اسلسنیک به عنوان یکی از مناسبترین روشها معرفی میشود و مقیاس معادل عمومی خانوار برای خانوارهای دارای خصوصیات مختلف نسبت به خانوار مرجع ـ خانوار دو نفره شهری ـ با استفاده از این الگو محاسبه میشود و از این شاخص برای مقایسه رفاه خانوارهای دارای خصوصیات جمعیتی مختلف استفاده میگردد. دوره زمانی مورد بررسی از 1363 تا 1382 است و از دادههای مقطعی سال 1381 برای محاسبه تاثیر خصوصیات بر الگوی مصرف خانوار استفاده شد. یافتهها و نتایج: نتایج این تحقیق میتواند به عنوان عامل تعدیلکننده الگوی مصرف خانوارهای متفاوت برای مقایسه آنها مورد استفاده قرار گیرد و از بروز اشکالات ناشی از فروض سادهکننده ـ مثل در نظر گرفتن درآمد سرانه - جلوگیری نماید. ضمنا نتایج حاصله میتوانند مبنای سیاستگذاریهای تخصیص یارانههای کالاهای مصرفی قرار گیرند
خلاصه ماشینی:
"(به تصویر صفحه مراجعه شود) لازم است به این نکته اشاره کنیم که وقتی روشهای دیگری جهت محاسبۀمقیاسهای معادل به کار گرفته میشود که فرض تعیینکنندۀ آن با آنچه در روش انگلفرض شده متفاوت باشد،حتی اگر نتایج آن مقیاس معادل نامگذاری شود،قابل مقایسه باروش انگل نخواهد بود.
اما مشکلات روش روتبارت چیست و آیا فروض شناسایی آن،که مخارج مربوط به کالاهای بزرگسالان نمایانگر رفاه بزرگسالان است،منطقیتر از فرض انگل در مورد سهمغذا است؟ این روش دارای تعدادی مشکلات کاربردی است؛از جمله آنکه همیشه یافتنمثالهای متقاعدکننده از کالاهای بزرگسالان راحت نیست،که علت آن میتواند عدمجمعآوری این اطلاعات در آمارگیریها-پوشاک مردان و زنان به جای پوشاک بزرگسالانو بچهها-مصرف کالاهای بزرگسالان به وسیله خانوارهای بسیار محدودی-مثل الکل درجوامع مسلمان و مشکل بودن یافتن کالاهایی که فقط توسط بزرگسالان مصرف میشوند-باشد.
در این نوع نگرش مقالۀ جورگنسون و اسلسنیک )7891,kcinselS&nosnegroJ( رامیتوان یکی از کاملترین مقالات پایه دانست که اثر خصوصیات خانوار را از طریقدادههای مقطعی و اثر تغییر قیمتها و تغییرات توزیع درآمد و توزیع خصوصیات خانوارهارا از طریق دادههای سری زمانی در تابع مطلوبیت غیر مستقیم خانوار وارد میکند و با ادغام آنها مقیاسهای معادل خانوار را با توجه به خصوصیات کالاها استخراج مینماید.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) 4)بحث و نتیجهگیری نتایج کلی حاصل از بررسی روند تغییرات مقیاسهای معادل عمومی خانوار را میتوان بهشرح زیر بیان کرد: -تفاوت مخارج زیاد بین شهر و روستا اولین موردی است که در این نمودارها جلبتوجه میکند."