چکیده:
یکی از موضوعات اساسی کنفرانس جمعیت و توسعه در قاهره؛ توان مندسازی زنان در راستای بهداشت باروری است. فرض بر این است که در صورت افزایش توان مندی و استقلال زنان، نقش آن ها در تصمیم گیری های مربوط به ازدواج و فرزندآوری بیشتر شده و به افزایش استفاده از وسایل تنظیم خانواده و در نهایت کاهش باروری منجر خواهد شد. هدف از مقاله ی حاضر سنجش رابطه ی استقلال زنان با رفتار باروری آن ها در ایران است. بدین منظور از داده های طرح بررسی ویژگی های اجتماعی و اقتصادی خانوار، سال1380 توسط مرکز آمار ایران، بهره می گیریم. طرح فوق? تعداد 6960 خانوار را در کل کشور تحت پوشش قرار می دهد و 5214 زن 49-15 ساله به طور کامل مصاحبه می شوند که علاوه بر ویژگی های اقتصادی-اجتماعی خانوار و زنان مورد مطالعه، جنبه های مختلف استقلال زنان با گزینه های متفاوتی سوال می شود. یافته های این تحقیق بیان گر این است که پایگاه زنان در جامعه ی مورد مطالعه، در مناطق شهری متفاوت از مناطق روستایی است. افزایش استقلال زنان در دو بعد اطلاعاتی و جابه جایی، رابطه ای معکوس با باروری آن ها دارد در حالی که در ارتباط با شاخص استقلال تصمیم گیری، نحوه ی مشارکتی اتخاذ تصمیم زوج ها در موضوعات متفاوت خانوادگی، به باروری سطح پایین و افزایش میزان استفاده از وسایل پیش گیری منجر می شود. نتایج کلی نشان می دهد که زنان مستقل تر، باروری پایین تری را تجربه کرده اند.
خلاصه ماشینی:
"عامل اول که مربوط به میزان جابهجایی و حرکت است تحت عنوان استقلال جابهجایی،عامل دوم که به نحوهی تصمیم گیری زوجها در ابعاد مختلف زندگی(تعداد فرزندان،فاصلهی زمانی بین فرزندان و روش مورد استفادهی پیشگیری از بارداری)میپردازد بهعنوان استقلال تصمیمگیری و عامل سوم نیز به علت ارتباط متغیرها با جنبههای متفاوت دستیابی به اطلاعات بهعنوان استقلال اطلاعاتی دسته بندی و خلاصه شده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) در مباحث نظری صورت گرفته در حوزهی استقلال زنان،تحصیلات و اشتغال به عنوان دو متغیر مهم تأثیر گذار بیان شدهاند که میتوانند با تأثیر بر استقلال زنان بیشترین تأثیر را بر باروری داشته باشد،اما عملا همان گونه که در نمودار شماره(1)نیز مشاهده میشود،تأثیر مستقیم این دو متغیر بر رفتار باروری در جامعهی مورد مطالعه مشهودتر است.
این نکته که آموزش بیشتر منجر به افزایش سطح آگاهی و اطلاعات جنبی زنان میشود و قدرت تحرک و جابهجایی آنها را افزایش میدهد،غیر قابل انکار است،اما همان گونه که در این تحقیق-و هم چنین سایر مطالعات صورت گرفته در این حوزه نظیر؛مطالعه مورگان در جوامع مسلمان آسیای جنوب شرقی-مشاهده شد، تحصیلات علیرغم وجود تأثیری که بر میزان استقلال اکتسابی زنان دارد،بیشترین تأثیرش را به صورت مستقیم بر باروری اعمال میکند.
kroYweN ,81-31 hcraM ,noitaN detinU eht fo noisiviD noitalupoP ,noitisnarT ytilitreF gniunitnoC no gniteeM puorG trepxE eht ta detneserp repaP ,"narI ni ytilitref fo erutuf eht dna segnahc tneceR")a2002(aM ,izavahS isabbA .
M ,izavahS-isabbA ,M ,ihsovahC-iniessoH 282-552 :91 ,weiveR yciloP dna hcraeseR noitalupoP ,"ewbabmiZ ni roivaheB detaler ytilitreF dna sutats s'nemoW ,ymonotua s'nemoW")0002(J ."