چکیده:
نیاز برآورده نشده شکاف بین ایده آل ها و رفتار باروری زنان را نشان می دهد. هدف از این مقاله اندازه گیری و بررسی تعیین کننده های این نیاز در میان زنان کرد 49-15 ساله ی همسردار شهر مهاباد است. این پژوهش با استفاده از داده های پیمایش باروری مهاباد در فروردین 1391 و با انتخاب نمونه ای بالغ بر 700 خانوار انجام شده است. بر پایه ی این بررسی، میزان نیاز برآورده نشده برای فاصله گذاری و توقف فرزندآوری، و نیاز برآورده نشده برای استفاده از روش های مدرن پیش گیری از حاملگی به ترتیب 85/10 و 85/9 درصد، و مجموع نیاز برآورده نشده 7/20 درصد است. ترس زنان از عوارض جانبی وسایل پیش گیری از حاملگی بیش ترین سهم را در عدم استفاده ی آن ها از این وسایل دارد. محدودیت های اجتماعی و فرهنگی شامل مخالفت همسر و اطرافیان، و عوامل مذهبی در اولویت های بعدی قرار می گیرند. یافته های تحقیق در تایید نظریه های بوشان و بولاتو می باشد. با توجه به نقش تعیین کننده ی برخی از مشخصه های فرهنگی در کنار سایر مشخصه های اقتصادی اجتماعی و عوامل مرتبط با تنظیم خانواده در پیش بینی احتمال نیاز برآورده نشده ی تنظیم خانواده، انجام مطالعات تطبیقی با روش های ترکیبی در مناطق ناهمگن از نظر قومی و فرهنگی به منظور سنجش نیاز برآورده نشده ی تنظیم خانواده و استخراج مضامین فرهنگی موثر بر این پدیده پیشنهاد می شود.
خلاصه ماشینی:
با توجه به آن چه گفته شد، مقاله ی حاضر در صدد است تا به پرسش های زیر پاسخ دهد: ١) میزان نیاز برآورده نشده ی تنظیم خانواده در میان زنان همسردار شهر مهاباد چقدر است ؟ ٢) تأثیر هزینه های تنظیم خانواده بر نیاز برآورده نشده ی تنظیم خانواده چگونه است ؟ ٣) نقش مشخصه های اقتصادی اجتماعی، فرهنگی و هزینه های پیش گیری از حاملگی در پیش بینی احتمال نیاز برآورده نشده ی تنظیم خانواده چگونه است ؟ ملاحظات نظری در این مقاله ، سناریوهای تبیین کننده ی نیاز برآورده نشده در قالب دو دسته نظریه شامل : نظریه های مرتبط با تنظیم باروری و نظریه های بوشان ١ و بولاتو٢ بررسی شده است .
تحلیل دو متغیره نتایج آزمون های آماری حاکی از آن است که متغیرهای استقلال زنان ، نگرش نسبت به هزینه ها و منافع فرزندان ، پایبندی به ارزش های خانواده ی بزرگ ، هزینه های پیش گیری از حاملگی و تمایلات فرزندآوری از لحاظ آماری رابطه ی معنیداری با نیاز برآورده نشده ی تنظیم خانواده دارند (جدول شماره ٢).
نتایج تحلیل های چند متغیره نشان داد که متغیرهای هزینه های پیش گیری از حاملگی و تمایلات فرزندآوری، استقلال زنان ، نگرش نسبت به منافع فرزندان ، و پایگاه اقتصادی اجتماعی از لحاظ آماری رابطه ی معنی داری با نیاز برآورده نشده دارند.