چکیده:
هدف: پژوهش حاضر به منظور اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر افزایش خود کارآمدی و بهبود علائم اعتیاد در بیماران وابسته به موادمخدر صورت گرفت. روش: به این منظور، 90 نفر از بیماران وابسته به مواد که در سه مرکز ترک اعتیاد خصوصی فارابی ارومیه، مرکز گذری راه نو ارومیه و زندان مرکزی ارومیه تحت درمان متادون قرار داشتند با استفاده از نمونهگیری تصادفی در دو گروه آزمایشی (45 نفر) و کنترل (45 نفر) بررسی شدند. گروه مورد آزمایش به مدت 12 جلسه تحت درمان شناختی-رفتاری به سبک کارول قرار گرفتند و گروه کنترل فقط داروی متادون و دیگر داروهای فیزیکی دریافت میکردند. همه آزمودنیها در ابتدای پژوهش، در حین پژوهش (بعد از سه ماه) و سه ماه بعد از درمان (پیگیری) پرسشنامه خودکارآمدی را تکمیل کردند و از نظر میزان بهبودی علائم اعتیاد و روند درمان با استفاده از پرسشنامه نیمرخ اعتیاد مادزلی و توسط روانشناس مورد سنجش قرار گرفتند. یافتهها: آزمون تحلیل کواریانس حکایت از اثربخشی درمان و بقای آن در افزایش خودکارآمدی و کاهش نمرات نیمرخ مادزلی داشت. نتیجهگیری: درمان شناختی-رفتاری در افزایش خودکارآمدی و بهبود سلامت روانی و جسمانی بیماران وابسته به موادمخدر مؤثر است.
Introduction: The aim of this study was to determine the effectiveness of cognitive behavior therapy on increasing of self efficacy and improving of addiction symptoms among drug dependency patients. Method: For this purpose، 90 substance abusers were selected of private addiction center، Central Prison and drop in center by using of random sampling، and they were divided into two experimental (45 subjects) and witness groups (45 subjects) randomly. The members of experimental group were under 12 sessions of cognitive behavioral therapy by Carol method، and control group only have taken Methadone and other physical drugs. All participants at the beginning of research، during the study (after three months) and three months after treatment completed self-efficacy questionnaire and Maudsley addiction profile (Map) by a psychologist were assessed. The symptoms of addiction recovery and addiction treatment process. Results: Analysis of covariance indicated the treatment effectiveness and its maintenance on increasing of efficacy and reducing of the symptoms of Maudsley addiction profile. Conclusion: Cognitive behavior therapy is effective to increase self-efficacy and improve symptoms in substance abusers.
خلاصه ماشینی:
"فرض بر این است که باورهای این افراد ناکارآمد هستند و این باورهای ناکارآمد در شروع، دوام و پایداری اعتیاد نیز نقش دارد، بنابراین هدف درمان شناختی-رفتاری آموزش این نکته به بیماران (معتادان) است که با وجود آنکه نمیتوانند بر تمام جنبههای دنیای پیرامون خود Miller, Willbourne & Hettema 2.
نتایج تحلیل کواریانس برای بررسی اثربخشی درمان در کاهش نمرات نیمرخ اعتیاد مادزلی نشان داد هم در پسآزمون (001/0,P< 420/101F= )، و هم در پیگیری (001/0,P< 201/121F= ) تفاوت معناداری در دو گروه آزمایش و گواه وجود دارد.
این بدان معنا است که درمان شناختی-رفتاری در افزایش خودکارآمدی و بهبود علائم اعتیاد در بیماران وابسته به مواد مؤثر است، این یافته با نتایج بهدست آمده از پژوهش ملازاده و عاشوری (1388)، کارول 1 و همکاران (2009)، خدایاری و همکاران(1387)، جعفری، شهیدی و عابدین (1388)، مارکوسو فورمیگونی 2 (2001)، کلی 3 و همکاران ( 2009)، لوئیز 4 و همکاران ( 2009)، نارکینگ و همکاران 5 (2006)، فیشر و اسکات 6 (1996)، ین 7 و همکاران ( 2004) همخوانی دارد.
بسیاری از بیمارانی که به دلیل مصرف مواد تحت درمان قرار میگیرند و از درمان شناختی-رفتاری استفاده کرده و دورهی درمان را هم با موفقیت به پایان رساندهاند ممکن است در موقعیتهای پرخطر دچار لغزش شده و دوباره به مصرف مواد روی آورند، لذا پیشنهاد میشود بعد از دورهی درمان، پیگیری و بازتوانیهای لازم صورت گرفته و شرایطی توسط سازمانهای Bandura 2."