چکیده:
بنگاههای کوچک، متوسط و خرد سهم قابل توجهی را در توسعه اقتصادی و صنعتی کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه دارند. با توجه به موقعیت این بنگاهها در ساختار اقتصادی کشورها، شناخت میزان فعالیتهای نوآورانه، محرکها و موانع نوآوری در این بنگاهها اهمیت مییابد. هدف این تحقیق، شناخت میزان فعالیتهای نوآورانه، مطالعه موانع نوآوری و عوامل انگیزشی برای نوآوری در منتخبی از صنایع کوچک ایران است. دادههای این تحقیق، با انتخاب 40 شرکت حاضر در گروه ماشینآلات و تجهیزات در نمایشگاه صنعت تهران در سال 1384، و بهرهمندی از مطالعات کتابخانهای برای تدوین مبانی نظری تحقیق و همچنین روش مصاحبه نیمهساختیافته با مسوولان شرکتهای منتخب گردآوری شده است. تجزیه و تحلیل دادهها از طریق آمار توصیفی و استنباطی انجام شده، که در آمار توصیفی از میانگین، انحراف معیار و جداول توزیع فراوانی و در آمار استنباطی از آزمون t استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که پاسخ به نیاز مشتریان و بازار (با فراونی 65%) و افزایش رقابت در مشخصات محصولات بازار (با فراوانی 5/ 37%) اولویتهای اول و دوم در عوامل انگیزشی برای نوآوری در شرکتهای مورد مطالعه، و عدم امکان دسترسی به منابع مالی مورد نیاز (با فراوانی 5/ 52%)، مهمترین مانع نوآوری در آن شرکتها بوده است. در ارتباط با نقش اندازهی بنگاهها در میزان فعالیتهای نوآورانهی آنها، اختلافی معنادار بین 2 گروه از شرکتهای مورد مطالعه مشاهده نشد.
The importance of SMEs in economic growth has made them a central element in recent policies. The business environment is becoming increasingly dynamic and competitive; this change is the reason why many firms are seeking new ways to innovation. This situation has made the innovation studies in SMEs highly important. This paper aims to identify innovative activities، barriers to innovation and innovation motives at selected SMEs that had participated in the Tehran 2005- Industrial Exhibition. The findings of this paper show that consumer needs and product competitions are the most important motives for target firms. Financial constraint has also been highlighted as the main barrier to innovation in the selected firms. The results also show that the impact of firm size does not have any significant difference in the level of innovative activities between the two groups of firms.
خلاصه ماشینی:
نتایج تحقیق نشان داد که پاسخ به نیاز مشتریان و بازار (با فراونی ٦٥%) و افزایش رقابت در مشخصات محصولات بازار (با فراوانی ٣٧/٥%) اولویت هـای اول و دوم در عوامل انگیزشی برای نوآوری در شرکت های مورد مطالعه ، و عدم امکان دسترسی بـه منـابع مالی مورد نیاز (با فراوانی ٥٢/٥%)، مهم ترین مانع نوآوری در آن شرکت ها بـوده اسـت .
در این ارتباط ، این موضوع که از بـین عوامل موجود انگیزشی و موانع بازدارنده از نوآوری کدام یک با اولویت اول و کدام یک با اولویت دوم در این بنگاه ها عمل می کنند، سؤالی است که بخشی از هـدف پـژوهش انجام شده در سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران با هدف نهایی دست یابی به سـاز و کارهای انتقال دانش فنی های حاصل از این سازمان به صنایع کوچک را تشکیل مـی - داد.
این پژوهش که تحت عنوان "موانع نوآوری در بنگاه های کوچک و متوسـط " برای کمیسیون جامعه اروپا انجام شده است ، حاصل عملکرد چندین محقق در ٨ کـشور جامعه اقتصادی اروپا را شامل می شود.
در پژوهشی دیگر، که با عنوان "نوآوری در سـال ٢٠٠٣، تجـارب و اولویـت هـای مدیران اروپایی " به درخواست کمیسیون جامعه اروپا در ١٥ کشور عضو اتحادیه اروپـا انجام شده ، موانع نوآوری در بنگاه های کوچک و متوسط این کـشورها چنـین در نظـر گرفته شده است : ١.
دومین مانع مهم : در جدول شماره ٥ مشاهده می شود، عدم دسترسی بـه منـابع مالی مورد نیاز (با فراوانی ٢٥%) و عدم وجود حمایت از دانش فنی (با فراوانـی ١٧,٥%)، به ترتیب به عنوان موانع بازدارنده نوآوری در درجه دوم اهمیت در شرکت های منتخب بوده است .