چکیده:
عضویت احتمالی ترکیه در اتحادیه اروپا که در این مقاله در قالب یک سناریوی ژئوپلیتیکی مطرح شده است، باعث بهبود موقعیت ژئوپلیتیکی ایران خواهد شد. این فرضیه اصلی که ادعای مقاله حاضر را تشکیل می دهد مبتنی بر نه متغیر مطالعاتی به شرح زیر است: بهبود و تقویت روابط جهان غرب با جهان اسلام و امکان بهبود روابط ایران با اتحادیه اروپا، امنیت بیشتر مرزهای ایران، افزایش سرمایه گذاری های اقتصادی در ایران، دسترسی آسان به بازارهای فرامنطقه ای، افزایش اهمیت انرژی ایران، تضعیف مثلث آمریکا ـ ترکیه و اسرائیل، حل و فصل مسئله کردها، احتمال عضویت ایران در اتحادیه اروپا و افول پان ترکیسم. این تحولات که پیامدهای سناریوی ژئوپلیتیکی نوین ترکیه می باشند ـ نسبت به ژئوپلیتیک سنتی ترکیه که اساسا با هدف به چالش کشیدن موقعیت ژئوپلیتیکی ایران طرح ریزی شده است ـ در جهت بروز فرصتهای ژئوپلیتیکی ایران در سطح منطقه ای و فرامنطقه ای هستند.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین مشاهده میشود جبههگیری علیهایران هسته اصلی اهداف این مثلث ژئوپلیتیکی است که از جنبههای مختلفی خود را نمایانساخته است: 1-بقراری روابط نهادینه استراتژیک بین دو متحد آمریکا در منطقه برای مقابله با بحرانهایاحتمالی کشورهای به اصطلاح شرور منطقه بویژه ایران؛ 2-حفظ و گسترش پایگاههای نظامی در ترکیه و احتمالا در آذربایجان به منظور تعمیق اتحادمرور با مشارکت اردن،مصر و ازبکستان با هدف جلوگیری از توسعهطلبی روابط ایران با همسایگان شمالی؛ 3-ناامنسازی محیط امنیتی غربی ایران با توسل به نزدیکسازی اسرائیل به مرزهای باختری آنبا هدف مهار مخالفتهای جدی حکومت ایران با جریان صلح خاورمیانه؛ 4-گسترش و تعمیق زنجیره تهاجمی-استراتژیک علیه برخی قدرتهای منطقهای معارض باتوسعهطلبی آمریکا در منطقه،بویژه ایران،با عضوگیری جدید آذربایجان و ازبکستان در منطقۀدریای خزر و کشورهای مصر و اردن در منطقه خاورمیانه؛ 5-سیطره برمنابع انرژی دریای خزر و خلیجفارس از طریق آمادهسازی نظامی ترکیه و اسرائیلدر مقابله با بحرانهای جدی در مقابل رقبای تجاری چون اروپا و کشورهای جنوب شرق آسیاکه طرف تجاری ایران محسوب میشوند؛ 6-تبدیل ترکیه به ترمینال نفتی غرب و آمریکا در مدیترانه و مبدل ساختن اسرائیل به همکاریتجاری-نفتی آمریکا در منطقه خلیجفارس با ضمانت قوی نظامی مثلث واشنگتن-تلآویو-آنکارا،که عملا انزوای استراتژیک و ژئواکونومیک ایران را در پی دارد؛ 7-حمایت اقتصادی-سیاسی از ترکیه لائیک برای مبدل ساختن این کشور به الگوی توسعهسیاسی و اقتصادی منطقه آسیای مرکزی و قفقاز در مقابل الگوی توسعه اسلامی جمهوریاسلامی ایران در سطح منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی؛ 8-پافشاری مشترک آمریکا و ترکیه به همراه اسرائیل به اجرای خط لوله دریای خزر،با توجه بهآسیبپذیری آشکار زیستمحیطی این دریا و آثار جبرانناپذیر آن برمنافع درازمدت ملی ایران."