خلاصه ماشینی:
"حاصل اعمال خشونتها و نیز مبارزاتبیامان بر ضد شیعه سبب شد که پس ازشهادت امام حسین(ع)،شیعیان جهت حفظموجودیت خود سیاست تقیه را در پیش نماند به دلایلی که در این مقاله جایپرداختن به آن نیست،نسبت به امر کتابت وتدوین حدیث موانع و مشکلاتی نیز در قرننخست بهوجود آمد که از این نظر ضربهشدیدی متوجه حدیث اهل سنت نمود،لکناز ابتدای قرن دوم نشاط خاصی در امرنگارش و تدوین حدیث در بین دانشمندان بهوجود آمد و حاصل آن در ابتدا کتابهایمختصر و کمحجم،و در گام بعد جوامعمفصل و بزرگی از روایات شیعه و سنی بود.
»1 با توجه به حقایق فوق باید گفت کهحدیث شیعه تا قبل از دوران صادقین(ع)رواج و رونق چندانی نداشته و آثار و کتابهایتألیف شده در این دوران،آثار و تألیفاتمحدودی بوده است که در حال حاضر،ردپای آنها را میتوان در کتابهایی چون فهرستشیخ طوسی و رجال نجاشی بهدست آورد.
»1 با توجه به حقایق فوق باید گفت کهحدیث شیعه تا قبل از دوران صادقین(ع)رواج و رونق چندانی نداشته و آثار و کتابهایتألیف شده در این دوران،آثار و تألیفاتمحدودی بوده است که در حال حاضر،ردپای آنها را میتوان در کتابهایی چون فهرستشیخ طوسی و رجال نجاشی بهدست آورد.
ناگفته نماند که در این دوران،محدثان بزرگدیگری وجود داشتهاند که از خود آثار وتألیفات تفسیری-به یادگار گذاشتهاند؛ازجمله میتوان به سید هاشم بحرانی(م 1109)صاحب البرهان فی تفسیر القرآن و عبد علیحویزی(م 1112)صاحب تفسیر نور الثقلین&%11013BNDG110G% محدثان بزرگی چون کلینی،شیخ صدوق وشیخ طوسی،دهها کتاب حدیثی،اعم از کتباربعه و غیره،به رشته تألیف کشیده شد وهمین کتب به اضافه کتبی که در رشتههایفقه و تفسیر در همین قرون پدید آمد،موجبشد نیازهای علمی دانشمندان تأمینشده،دربرخی از رشتهها،از جمله حدیث،به مدتچند قرن رکودی حاصل شود."