چکیده:
عرصه محیط زیست به عنوان میراث مشترک بشریت تلقی شده و بر همگان است که در زمان جنگ و صلح از آن حفظ و حراست نمایند. کنوانسیون ها و پروتکل های فراوانی تاکنون در حوزه بین الملل تدوین گردیده که بر حفظ و حراست از محیط زیست تصریح نموده اند. مقاله پیش رو ضمن واکاوی اقدامات رژیم صهیونیستی در جنگ 22 روزه غزه که در سال 2008 به وقوع پیوست، مسئولیت بین المللی این رژیم را در این جنگ مورد بحث قرار داده است. در نتیجه گیری، ضمن استدلال در خطاهایی که رژیم مذکور مرتکب شده، نقض های این رژیم در حوزه حقوق بین الملل محیط زیست نیز احصاء و تشریح شده است. طبق مواد و محتوای پروتکل ها و کنوانسیون های موجود، رژیم صهیونیستی باید در خصوص نقض گسترده محیط زیست غزه ضمن قبول مسئولیت نسبت به جبران خسارات وارده نیز اقدام نماید. جامعه بین الملل نیز ملزم است با استفاده از تدابیر لازم، این رژیم را به جبران خسارات مقید نماید. برای پیشگیری از تکرار چنین اتفاقاتی باید به سمت و سویی حرکت کرد که رژیم صهیونیستی مسئولیت بین المللی خود در نقض قوانین محیط زیست را بپذیرد. تجربه نشان می دهد مسئولیت بین المللی دولت ها در قبال محیط زیست باید از حالت اختیاری، توصیه ای و تشویقی خارج گردد و حالت اجباری، تحمیلی و وظیفه ای به خود بگیرد. ایجاد ارگان و مکانیسمی که این ایده را اجرایی نماید، از ضروریات انکارناپذیر دنیای امروز است.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین در بحث جنگ 22 روزه غزه ابتدا میبایست در این ارتباط که رژیم اشغالگر،مواد منشور ملل متحد در خصوص منع توسل به زور را نقض کرده است،تعیین تکلیف گردد و از آنجایی که دولت اشغالگر در راستای اقدامات صلحآمیز واکنش مثبت نشان نداده و اقدام به عملیات نظامی و قهری عامدانه نموده و صدمات و تخریبهای غیر متناسب را برمحیط زیست و مردم غزه وارد ساخته است،مسئولیت اخلاقی و قانونی برای جبران خسارات و صدمات وارده را دارا میباشد.
تلاش مجامع بینالملل در جهت ایجاد سازوکار مناسب،پذیرش،ثبت رسمی دعاوی کیفری و مدنی،حمایت از تشکیل سازمانی به منظور پیگیری و محاکمه جنایتکاران جنگی و جرایم حقوق بشری،الزام دولت خاطی به استناد به مسئولیت بینالمللی خویش در مقابل نقض تعهدات بینالمللی در عرصه حقوق بینالملل،تلاش در جهت ایجاد سازوکار مناسب و مشخص به منظور حمایت کیفری از این حقوق و تضمین جبران خسارت عادلانه از جمله تشکیل کمیسیون غرامت،همکاری و معاضدت کلیه کشورهای متعاهد کنوانسیونهای ژنو جهت اجرای ماده 129 کنوانسیون سوم ژنو و نهایتا همکاری تمامی دولتها به حمایت از قواعد آمره و حقوق بنیادین بشری،از جمله حقوق بینالملل محیط زیست،در گسترش مسئولیت بینالمللی رژیم صهیونیستی به طور کلی دولت خاطی،گامی مؤثر در حمایت از این اصول و حقوق تلقی میگردد (داعی،1387،صص 122-104).
رژیم اشغالگر به عنوان عضو کنوانسیون چهارم ژنو 1949،به دلیل محاصره طولانیمدت نوار غزه و انجام عملیات نظامی، به اصل عدم رعایت قواعد حاکم برمخاصمات مسلحانه مانند اصل تناسب و نقض دیگر اصول اساسی و قواعد بنیادین حقوق بشردوستانه به طور جدی و نیز به دلیل اشاعه بیکیفری و تلاش نظاممند جهت ممانعت از اجرای عدالت و اعمال مسئولیت کیفری فردی،«مسئولیت بینالمللی»دارد."