چکیده:
طراحی نظام اسلامی در محدوده دولت - ملت » نیازمشد متفکرانی
بوده و از سوی دیگر در استنباط احکام و مفاهیم دینی از تخصص
کافی داشته باشند و علاوه بر آن از قدرت نظریهپردازی برخوردار
باشد. شهید سید محمد باقر صدر (ره) از اندیشمندان بزرگ جهان
تشیم بود که به نظریه پردازی درباره دولت اسلامی و چگونگی
تاسیس نهادهای مختلف آن همت گماشت. نظریه سیاسی ایشان؛ مبتنی
الهی حاکم بر جهان و اصل آزادی و اختیار انسان است. این نظریه
سپاسی که در "فلسفتنا"", "اقتصادتنا"/ "اصول الدستور ". "رسالتنا" و
میبالحث فقهی آیشان مطرح شده در کتاب الاسلام یقود الحیاه "
به صورت کامل بیان شد. این نوشتار درصدد تبیین و تشریح چیستی.
ارکان و ابعاد "حکومت اسلامی" از دیدگاه شهید صدر(ره)است.
خلاصه ماشینی:
"در مقابل شهید صدر(ره)تلاش برای اقامه دولت اسلامی را براساس نظریه"خلافت انسان"، برای هر جامعه بشری لازم و ضروری میداند؛زیرا تنها این نظام سیاسی خاص است که در صدد تحقق نظام خلافت و اهداف آن بوده و میتواند جامعه بشری را به تکامل خود برساند.
ایشان سیر تطور اندیشه محمد باقر صدر(ره)را در تبیین شکل مناسب دولت اسلامی در عصر غیبت را در مراحل زیر به تصویر میکشد: الف)ابتدا با نقد ادله مختلف همچون روایات ولایت مطلقه فقیه و دلیل حسبه بر این باور است که هیچگونه شکل خاصی برای حکومت اسلامی در زمان غیبت وجود ندارد و در نتیجه،شریعت مقدس در برابر این مسئله توقف کرده است.
شهید صدر(ره)در صدد نهادینه ساختن آن و تبیین شروط، وظایف و مسئولیتهای آن و رابطهاش با دیگر نهادهای قدرت در دولت بوده است و با تبیین مشروعیت نظام جمهوری اسلامی در قالب نظریه خلافت انسان،نظارت الهی و چینش نهادهای مختلف قدرت و قوای سهگانه به این ادعا بخشید.
مدیریت کشور اسلامی در عرصههای مختلف سیاسی،اجتماعی،اقتصادی،نظامی و فرهنگی باید در دست کارشناسان و خبرگان خاص هر حوزه باشد تا توسعه و پیشرفت همهجانبه جامعه محقق شود؛دراینمیان فقهاء نیز به عنوان متخصصین و کارشناسان شریعت باید به نظارت بر روند مدیریت کشور پرداخته و سعی در تطبیق آن با دین مبین اسلام کرده و از انحراف آن جلوگیری نموده و در نتیجه،سلامت جامعه اسلامی را تضمین نمایند و بدینترتیب به اعتقاد صدر(ره)،تضاد و تعارض ظاهری میان مدیریت علمی و فقهی از میان رفته و هر یک در جایگاه خود به توسعه همهجانبه جامعه یاری میرسانند."