چکیده:
تلاش های سازمانها و نهادهای بین المللی برای جهانی شدن حقوق در دو مرحله «شناسایی» قواعدی که قابلیت پذیرش جهانی داشته باشند و سپس گسترش یا «تکثیر» و توزیع این قواعد قابل بررسی بوده و با مثال های مناسب می توان تصویری از این فرایند ترسیم . در این راستا سازمان های بین المللی اعم از دولتی و غیردولتی نقشی مهم در شناسایی قواعد و هنجارهای جهانی دارند که محصول عملکرد آنان در معاهدات و سایر اسناد الزام آور و غیرالزام آور بین المللی مشاهده می شود. تصویب معاهدات و انطباق قوانین داخلی با آنها از سوی کشورها، مهم ترین و شفاف ترین شکل از تکثیر قواعد مزبور در سطح جهان است . در مورد سایر اسناد و موازین بین المللی نیز هنجارهایی وجود دارند که جامعه جهانی آنها را پذیرفته و تکثیر کرده است .
خلاصه ماشینی:
البته این نظر به طور کلی مورد تأیید ساختار حقوق بین المللی نیست ؛ اما در حقوق بین الملل مدرن نیز برخی معاهدات ، تکلیف و تعهد مشابهی برای دولتها به بار میآورند و علاوه بر این ، چنانکه دیوان کیفری بین المللی برای یوگسلاوی سابق در قضیه فروندیا تشریح کرد، دولتها باید مقررات اجرایی لازم جهت اجرای تعهدات ناشی از قواعد آمره را تأمین کنند(همان ، ٣١٢).
سازمانهای بین المللی و در رأس آنها سازمان ملل متحد از طریق کمیسیون حقوق بین الملل که نقش کلیدی در تدوین قواعد حقوق بین الملل دارد، کمیسیون تجارت بین المللی ملل متحد، کمیسیون حقوق بشر قبلی و شورای حقوق بشرکنونی و نیز کمیته حقوق بشر مبتنی بر میثاق حقوق مدنی و سیاسی که بر اجرای قواعد حقوق بشر در کشورهای عضو میثاق و حتی با استفاده از رویه هایی مانند قطعنامه ١٥٠٣ شورای اقتصادی و اجتماعی مللل متحد بر سایر کشورها نظارت دارد و سایر ارکان خود، حتی در مواردی شورای امنیت ، تلاش می کند قواعدی نسبتا یکسان یا مشابه در برخی زمینه ها «کشف » و یا عرفهای موجود را صرفا «تدوین » و منظم کنند.
رویه اجماع توانسته است در کنفرانسها و سازمانهای بین المللی که کشورها در قالب گروههای سیاسی یا جغرافیایی با یکدیگر ائتلاف میکنند، مسأله نارضایتی از رأی اکثریت و مشکلات ناشی از تشکیل گروهها یا بلوکهای مخالف در کنفرانس های بین المللی را کاهش دهد(١١٨ :Ibid) تأثیر مهم روش اجماع و کارکرد آن در جهانی شدن حقوق ، در آن است که این روش گرچه مبتنی بر «یکسان سازی » و «اتفاق » صد در صدی همه اعضای جامعه بین المللی نیست اما حداقلی از رضایتمندی و توافق بر مفاهیم و مصادیق مورد نظر در آن معاهده یا سند در سازمانها و کنفرانس های بین المللی حاصل میشود و بدین وسیله رسیدن به توافق ، تسهیل می شود.