چکیده:
ولادیمیر ایوانوف (1970-1886م.) شرق شناس روسی و پیشگام برجسته در مطالعات نوین اسماعیلی است. او در سال های 1907 تا 1911 م. در دانشکده زبان های شرقی دانشگاه سن پطرزبورگ به تحصیل پرداخت. بعد از یادگیری عربی اقدام به مطالعه تاریخ اسلام و آسیای مرکزی زیر نظر بارتولد نمود. در همین زمان زیر نظر والنتین زکووسکی در گویش های ایرانی نیز تخصص یافت. ایوانوف در سال 1910م. برای چند ماه به منظور گسترش اطلاعاتش در مورد زبان فارسی وارد ایران شد. او بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه سن پطرزبورگ درسال 1911م. به شعبه ایرانی بانک دولتی روسیه پیوست و از سال 1912 تا 1914م. در ایران خدمت کرد. خدمت در بیرجند و سپس کرمانشاه زمینه ای مساعد را برای او فراهم نمود تا مطالعات خود را در زمینه گویش های فارسی همچون اشعار عامیانه خراسان و دیگر مناطق ایران آغاز نماید. نتیجه این مطالعات زبانشناسی و قوم شناسی که ایوانوف به طور متناوب تا دهه 1920 م. دنبال کرد، بعدا در قالب چندین مقاله چاپ شد. این مقالات همچنان اهمیت شان را به عنوان آثاری مرجع در زمینه زبان های ایرانی حفظ کرده اند. همان طور که اشاره شد ایوانوف برای مدتی در بانک روسی بیرجند خدمت کرد. وی در این مدت به مطالعه گویش محلی بیرجندی پرداخت و حاصل مطالعاتش را در سال 1929 م. در کتابی تحت عنوان « گویش فارسی بیرجندی » چاپ نمود. مقاله حاضر با عنوان « ملاحضاتی در باب قوم شناسی خراسان » نیز حاصل مطالعات زبان شناسی و قوم شناسی ایوانوف در خراسان است که در 1926م. به زیور چاپ آراسته شد. ایوانوف در این مقاله به صورت خلاصه تمامی اقوام پراکنده خراسان شامل فارس، ترک، کرد، عرب، بلوچ و غیره را مورد بررسی قرار داده است. در این میان، اطلاعات بسیار ارزشمندی در مورد قومیت های خراسان جنوبی، وضع معیشت آنها و همچنین زبان شناسی منطقه ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
"در بخش وسیع تر کشور، اگر چه شهرها و روستاهای اصلی شاید بسیار قدیمی باشند، اما جمعیت آنها اغلب، ساکنان تازه واردی هستند که از ولایت های دیگر به آنجا کوچ کرده اند.
اگرچه بدون شک، این مطلب- لزوم انتخاب سراسر ایران به عنوان موضوع مطالعه- درست است، با این وجود به نظر می رسد در آن از واقعیاتی چند چشم پوشی شده است: این واقعیت که خراسان تفاوت قابل توجهی را از نظر ویژگی های جمعیت ایرانی و غیر ایرانی خود - N.
آیا این انتظار که نفوذ زبان بازاری در طول یک دوره ی طولانی به طور قابل ملاحظه ای اصطلاحات محلی را تحت تاثیر قرار داده، در حالی که مهاجرت های بی پایان روستایی ها تفاوتهای اصلی را به حداقل رسانده است غیر طبیعی است؟ به احتمال زیاد این دو عامل همگام با هم تاثیرگذار بوده اند.
قبایل اصلی آنها از این قرار است: 2 - زوری، در تایباد (احمد سرا، تنگل شور و غیره) و سرخس - بوروتی، در همان بخش ها - مرده شاهی در تایباد - هودانی، در تایباد - سنگچولی، نزدیک فریمان، شاهان و دیگر روستاهای سری جام - یعقوب شاهی، نزدیک مزنگان و همچنین در سرخس - میرزا دوستی، نزدیک مزنگان و همچنین در سرخس - وخیری، در بخش تربت ترک ها ظاهرا بعد از فارس ها، قدیمی ترین جمعیت خراسان را قبایل مختلف ترک که در انتهای شمالی کشور ساکن شده اند، تشکیل می دهند."