چکیده:
این جستار، جایگاه توتمی جانوران حامی را در داستان های توتمیک ایرانیان و ترکان در نظر داشته است. در این راستا پس از ذکر پیشینه شکل گیری توتم در میان این اقوام، نخست ردپای توتم و نیای اساطیری ترکان، پثنه (paөana)، جست وجو و آنگاه روایات توتمیک ایرانیان بررسی خواهد شد. نتایج پژوهش حاکی از این است که ضعف اولیه قهرمان با کارکرد هوشمندانه توتم جانوری جبران شده است. جانوران توتمی از نظر داشتن چهره های دوگانه و ارزش های اساطیری متفاوت، در زندگی و مرگ قهرمان نقش های گوناگونی بر عهده گرفته اند و قهرمان قومی پرورش یافته به وسیله جانور توتمی با به دست آوردن ویژگی-هایی، شایستگی ورود به مامن قوم خویش را یافته است. همچنین تمامی اقوام یادشده پس از عبور از مرحله آهن به عرصه جهانی وارد شده اند و عبور از این مرحله، با خویشکاری آهنگران از نظر اساطیری در قدرت یافتن و ظاهر شدن پادشاه/قهرمان در عرصه گیتی ممکن گردیده است.
خلاصه ماشینی:
"در روایت ادونیس نیز همین وضع با اندکی تغییر که پروردۀ تخیل شاعر است،مشاهده میشود؛مهیار را به دستور تیمور بر چوبی که سطح آن را میلههای آهنی پوشانده است،مینشانند و میبندند و به سوی زندانی میبرند که نماد جهان تاریکیها است،اما این حبس به درازا نمیکشد؛زیرا مهیار(نماد اوزیریس)نیروی باروری و شکوفایی است و وجودش برای زندگی همۀ مردم ضرورت دارد.
أدونیس نیز همین شرایط را طی کرده و پس از به کارگیری برخی از اسطورهها به صورت مکرر،با رویکردی نو به اسطورههای جدید رو آورده است؛از جمله در منظومۀ بلند و درخشان«اسماعیل»که آن را از داستان دینی-تاریخی معروف است،مجموعهای از دادههای نمادین یا اساطیری با رشتهای از حوادث امروزین پیوند میخورد و سراسر اثر بر واقعۀ تلخ و هولناک حملۀ اسرائیل به بیروت در 1982 دلالت میکند(اسوار 1381:116): &%02907JTZG029G% «متدثرا بدمی،اسیر تقودنی/حمم،یهدینی رکام،/بشر تموج حشودهم/ طوفان ألسنة:لکل عبارة/ملک،و کل فم قبیله.
البته میتوان این دیدگاه را تا حدودی پذیرفت که «سرچشمههای عناصر اسطورهای در شعر معاصر ایران از سویی در شعر کهن حماسی،مانند شاهنامه فردوسی،اسکندرنامه نظامی،گرشاسبنامه اسدی طوسی و گشتاسبنامه دقیقی طوسی و از سوی دیگر در شعر دوره مشروطیت است» (کریمی و رضایی 1387:172)؛مانند سرودههایی در آثار کسرایی،اخوان و مصدق که ملهم از اسطورهها و افسانههای ایرانی و داستانهای شاهنامۀ فردوسی هستند.
(شریعت کاشانی 1388:345)از ویژگیهای دیگر اسطورهاندیشی شاملو این است که بهطور کلی در شعر وی از اسطورههای آمادۀ کلاسیک در سطح محدودی استفاده شده است.
در میان مجموعههای شعر او،مجموعۀ ابراهیم در آتش،بیش از دیگر مجموعههای وی از این ویژگی نشان دارد و نام مجموعه نیز خود از یکی از شعرهای کتاب به نام«سرود ابراهیم در آتش»گرفته شده است."