چکیده:
در مقاله حاضر ضمن بررسی و استخراج مسائل و چالشهای دانشگاهها در کشور ایران -در قالب 26 مفهوم- به رتبه بندی آنها از دیدگاه 260 نفر از دانشجویان دوره دکتری دانشگاه تهران بر اساس بالاترین میزان عینیت در محیط علمی آنان و بررسی تاثیر این مسائل بر جامعه پذیری دانشگاهی پرداخته شده است. در این مطالعه جامعه پذیری دانشگاهی از طریق چهار مقیاس شامل میزان تبعیت دانشجو از هنجارهای دانشگاهی، ارزیابی دانشجویان از میزان تبعیت محیط آموزشی از هنجارهای دانشگاهی، میزان تبعیت دانشجو از ضد هنجارها و ارزیابی دانشجویان از میزان تبعیت محیط علمی از ضد هنجارها سنجش و اندازه گیری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که چالشهای اساسی محیطهای علمی که می تواند به عنوان موانع جامعه پذیری دانشگاهی به حساب آید و از منظر دانشجویان دکتری بالاترین رتبه را دارد، عمدتا دارای ماهیت نهادی و ساختاری اند و عوامل فردی در سطح بعدی قرار می گیرند. همچنین، نتایج تحلیل روابط همبستگی نیز نشان می دهد که این مسائل به طور مستقیم بر پیروی دانشجویان از هنجارها و ضد هنجارهای دانشگاهی تاثیر ندارند، بلکه از طریق تاثیر بر تبعیت محیط علمی از هنجارها و ضدهنجارهای دانشگاهی، جامعه پذیری دانشگاهی و درونی شدن هنجارها در بین دانشجویان را تحت تاثیر قرار می دهد.
خلاصه ماشینی:
"یافتههای تحقیقاتی و آمارهای گزارش شده توسط محققان ایرانی نشان میدهد که آموزش عالی ایران در ارتباط با ساختار اجتماعی-علمی با مسائل و چالشهای9اساسی روبهرو است،بهطوری که این مسائل میتواند فرایند جامعهپذیری دانشگاهی و درونی شدن هنجارهای دانشگاهی و تولید علم در دانشگاههای ایران را تحت تأثیر قرار دهد که از جمله این مسائل و چالشها میتوان به پایین بودن سرمایهگذاریها و تخصیص منابع لازم در حیطه پژوهش و تحقیق دانشگاهی به نسبت رشد اقتصادی سالانه کشور،عدم شکلگیری یا شکلگیری ضعیف و پراکنده اجتماع علمی10در برخی رشتههای دانشگاهی )5002,ravacorsohK( ،تحقق نیافتن حد اقل لازم عناصر و عوامل شکلگیری اجتماع علمی و هنجارهای علمی در ایران،عدم شکلگیری نهادهای نظارتی و حمایتی در اجتماع علمی و به تبع آن رعایت نشدن کامل موازین و هنجارهای علمی در اجتماع علمی )2991,imiharbE dna lokavaT( ،گرایش پایین به علمگرایی11و تعهد به ارزشهای آکادمیک )1002,izirbaT ineshoM( ،تعهد و اقتدا به ضد هنجارهای علم12تا هنجارهای علم13 )izahG 8991,rihdadiV dna eiabatabaT( ،نامطلوب بودن وضعیت ساختار اجتماعی-علمی14و تعاملات درون دانشگاهی شامل ارتباط استاد-دانشجو،دانشجو-فضای دانشگاهی و تعاملات علمی )izahG 9991,ieajraM dna eiabatabaT;4002,H.
*نتایج تحقیق در ارتباط با رتبهبندی مهمترین مسائل و چالشهای محیط علمی دانشجویان دکتری نشان میدهد که مهمترین مسائل مطمح نظر دانشجویان عبارت از پایین بودن سرمایهگذاریها و تخصیص منابع لازم در حیطه پژوهش و تحقیق،ارتباط ضعیف و تعامل اندک صنعت و دانشگاه در این دانشگاه،قدرت نازل دانشگاهیان در تعیین سرنوشت آکادمیکی خود و تصمیمگیریهای مربوط به امور دانشگاه،ضعف در پیوندها و همبستگی اجتماعی لازم برای شکلگیری اجتماعات علمی در این رشته،ارتباط ضعیف و تعامل اندک بخش آموزش و بخش پژوهش در این رشته و ضعف محیط علمی در درونی کردن هنجارهای دانشگاهی در دانشجویان است."