چکیده:
یکی از ره آوردهای ادبی قرآن ابتکار و آفرینش داستان های هنری واقعی است. خداوند متعال با اسلوبی متین و مستحکم عناصر داستانی رخدادها را به نمایش می کشد. از جمله داستان هایی که در آیات شریفه به تصویر کشیده شده داستان حضرت سلیمان است. از آنجا که داستان امرزه اهمیت دارد، داستان حضرت سلیمان هم به عنوان یکی از زیباترین داستان های قرآن رویکرد تفسیری ادبی و هنری جدید می طلبد. آنچه در مورد سلیمان نبی در قرآن ترسیم شده مجموعه داستان کوتاه پیرامون مورچه، اسبان، اطلاع رسانی هدهد، ایمان آوردن ملکه سبا و ... می باشد. این داستان ها به دلیل حضور شخصیت های غیر بشری چون جن، هدهد، مورچه و باد و نیز تسخیر آنها در خدمت پیامبر پادشاه همچنین دانستن زبان پرندگان تفاوت بارزی با سایر داستان ها دارد. هریک از این عناصر- آنچنان که مستلزم شیوه یگانه قرآن است، در محور شکر و اخلاص نمود یافته و شگفت انگیزی پدیده ها را متجلی می کند.
خلاصه ماشینی:
"اما آنچه به عنوان تعریف کلی داستان توسط ارزیابان ادبی ارائه شده«کاری هنری است که بر بنیان هندسی ویژهای پایهگذاری شده و داستاننویس،فکر،اندیشه،احساس و تخیل خود را درباره زندگی و محیط پیرامون خود در قالب مجموعهای از حوادث،قهرمانان،افکار و صحنهها که با اسلوب گفتگو یا اسلوب توصیف بیان میشود بازآفرینی میکند.
در ابتدا خورشیدپرست بود و به دعوت سلیمان به خدای یگانه ایمان آورد(جعفری،1376:48)در مثنوی(دفتر دوم:275)آمده است: {Sرحمت صد تو بر آن بلقیس باد#که خدایش عقل صد مرد بداد# هدهدی نامه بیاورد و نشان#از سلیمان چند حرفی با بیان# خواند او آن نکتههای با شمول#وز حقارت ننگرید امر رسول# چشم هدهد دید و جان عنقاش دید#حس چو کفی دید و دل دریاش دید# عقل با حس زین طلسمات دو رنگ#چون محمد با ابو جهلان بجنگS} آصف بن برخیا هم سومین شخصیت انسانی داستان است.
یکی از زمانهایی که در داستان دیده میشود در ارتباط با سان دیدن سلیمان از اسبان چابک تندرو است که عصرگاهان صورت میگیرد: {/«و إذ عرض علیه بالعشی الصافنات الجیاد»/}(ص:31) زمان اندک تأخیر هدهد هم در آیات مطرح شده است: {/«فمکث غیر بعید»/}(نمل:22) از دیگر زمان هم مدت زمان آوردن تخت بلقیس است که در یک چشم بر هم زدن آماده میشود تا قدرت مافوق بشری وزیر سلیمان را به تصویر کشد.
از آنجا که هدهد و مورچه(شخصیتهای غیر بشری)ذاتا از قوه نطق برخوردار نیستند ولی خداوند زبان آنها را به سلیمان میآموزد،گفتگوهایی که در داستان مطرح میشود شگفتانگیز و جذاب بوده و به طور قطع این نوع گفتگو نسبت به روایت و نقل عبارات هنریتر جلوه داده میشود."