چکیده:
کشف و شهود از ارکان عرفان قلمداد میگردد در حالی که تعارضات بین مکاشفات عرفان اسلامی، وجود عرفانهای هندی، بودایی، مسیحی، یهودی و نادرست بودن کثیری از دعاوی در این باب و باطل بودن پارهای از راههای رسیدن به این امور، ضرورت معیار یا معیارهایی برای تمییز صحیح از خطا را میطلبد که به نظر میرسد عقل قطعی (بدیهی و قریب به بدیهی) و نقل قطعی (قرآن کریم و سنت معصومین) معیار قاطع است.عرفا در کتب عرفانی «استاد کامل» و «آثار و عوارض» را جهت سنجش کشف و شهود صحیح از غیر صحیح پیشنهاد کردهاند ولی روشن است که این دو نیز باید به ملاک حجت و قطعی که همان عقل و نقل قطعی است سنجیده شوند والا منطقا اعتبار ندارند.
Intuition is one of the most fundamental elements in mysticism. But because the lack of an special Criterion، there are several conflicts between Islamic، Hindi، Buddhist، Christian، and Jews mysticism. This issue has made many incorrect and false claims about the nature of some ways to achieve the truth. So، having special criteria is Necessary to distinguish right intuition from wrong intuition. The certain reason (obvious and almost obvious) and final revelation (infallible Quran and Sonnat) are two decisive criterion. Some Mystics have been suggested "full professor" and "side effects" as criterion in their mystical books، but it is clear that these two should also be measured by the certain reason and final revelation. They are not valid without referring to one of these criterions we have mentioned above.
خلاصه ماشینی:
"توضیح مطلب: عرفا در مقام تمییز حق از باطل در طریق سیر و سلوک و به هلاکت نرسیدن سالک، حتی عرضه مکاشفات خود جهت درک صحیح و الهی استاد، مراد، مرشد و راهنما را معرفی کردهاند و به عنوان مثال عبارت قیصری چنین است: «و لذلک یحتاج السالک الی مرشد یرشد، و تنجیه من المهالک»، 1 و حافظ گفته است: «قطع این مرحله بیهمرهی خضر مکن ظلمات است بترس از خطر گمراهی» و یا گفته شده: «به میسجاده رنگین کن اگر پیر مغان گوید که سالک بیخبر نبود ز راه و رسم منزلها» حتی در بعضی از کلمات عرفا گفته شد که استاد کامل جایگزین معیارهای دیگر(معیار عقل) نیز میگردد، چنانکه در تمهیدالقواعد آمده است که نیاز به عقل در سنجش مکاشفات تا آنجایی است که شیخ مکمل در کار نباشد، عبارت ایشان چنین است: «لابد للسالکین من أصحاب المجاهدة أن یحصلوا العلوم الحقیقیة الفکریة النظریة اولا بعد تصفیة القلب بقطع العلائق المکدرة المظلمة و تهذیب الأخلاق و تزکیتها حتی تصیر هذه العلوم النظریة- التی تکون من جملتها الصناعة الآلیة الممیزة- بالنسبة إلی المعارف الذوقیة کالعلم الآلی المنطقی بالنسبة إلی العلوم النظریة غیر المتسقة المنتظمة، فلو تحیر الطالب السالک، و توقف فی بعض المطالب- التی لا تحصل له بالفکر و النظر- حصله بالطریق الآخر، و یدرک وجه الحق فیه بالملکات المستفادة من هذه العلوم الحاصلة له بالفکر و النظر."