چکیده:
ﻧﮕﺎه ﺳﺎﺧﺘﺎری ﺑﻪ آﺛﺎر ادﺑﻲ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻨﺎﺻـﺮ درونﻣﺘﻨـﻲ و ﻛـﺸﻒ اﻟﮕـﻮی ﭘﻴﻮﻧـﺪ آﻧﻬـﺎ، زﻣﻴﻨﻪﻫﺎی درﻳﺎﻓﺘﻲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪﺗﺮ از ﻣﺎﻫﻴﺖ ادﺑﻴﺎت را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورد و ﺑﺎ ﻧﺸﺎن دادن ﺷﮕﺮدﻫﺎی ﺧﻠﻖ آﺛﺎر ﺑﺮﺗﺮ ادﺑﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش اﻟﮕﻮﻫﺎی ﭘﺮدازش اﺛﺮ ادﺑﻲ ﻛﻤﻚ ﻛﻨـﺪ. ﮔﺮوﻫـﻲ از ﻣﻨﺘﻘـﺪان101 ﺳﺎﺧﺘﺎرﮔﺮا ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻬﺎی رواﻳﻲ و ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ داﺳﺘﺎن و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻧﻬﺎ ﭘﺮداﺧﺘـﻪاﻧـﺪ؛ ﻛﻠـﻮد ﺑﺮﻣﻮن ﺑﺎ اﺑﺪاع ﻳﻚ ﻧﻈﺎم ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺷﻜﻠﻮارهای ﺑﺮای رواﻳﺖ، ﻃﺮﺣﻲ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل9، ﺷﻤﺎره 83، زﻣﺴﺘﺎن 1931 ﭘﺎﻳﺔ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ رواﺑﻂ ﺑﻴﻦ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ واﺣﺪﻫﺎ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ. در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از اﻟﮕـﻮی ﭘﻲرﻓﺘﻬﺎ و ﺗﻮاﻟﻴﻬﺎی ﺑﺮﻣﻮن، ﺑﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﺑﺮرﺳﻲ دو ﺣﻜﺎﻳﺖ از ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺳﻌﺪی ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻳﻢ. ﻫﺪف از اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﻧﻄﺒﺎق اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر دو ﺣﻜﺎﻳﺖ رواﻳﻲ از ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺳﻌﺪی اﺳﺖ.
خلاصه ماشینی:
"ﮔﺮوﻫـﻲ از ﻣﻨﺘﻘـﺪان101 ﺳﺎﺧﺘﺎرﮔﺮا ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻬﺎی رواﻳﻲ و ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ داﺳﺘﺎن و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻧﻬﺎ ﭘﺮداﺧﺘـﻪاﻧـﺪ؛ ﻛﻠـﻮد ﺑﺮﻣﻮن ﺑﺎ اﺑﺪاع ﻳﻚ ﻧﻈﺎم ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺷﻜﻠﻮارهای ﺑﺮای رواﻳﺖ، ﻃﺮﺣﻲ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل9، ﺷﻤﺎره 83، زﻣﺴﺘﺎن 1931 ﭘﺎﻳﺔ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ رواﺑﻂ ﺑﻴﻦ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ واﺣﺪﻫﺎ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ.
ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ، ﻫﺮ داﺳﺘﺎن و ﻧﻴﺰ ﻫـﺮ ﭘـﻲرﻓـﺖ ﺑـﺎ وﺿـﻌﻴﺖ ﭘﺎﻳـﺪار و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎری دو ﺣﻜﺎﻳﺖ از ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺳﻌﺪی ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺑﺮﻣﻮن ﻣﺘﻌﺎدل آﻏﺎز ﻣﻲﺷﻮد، اﻣﺎ اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ آﻏـﺎزﻳﻦ در ﺧـﻮد اﻣﻜـﺎن دﮔﺮﮔـﻮﻧﻲ و ﺗﺤـﻮﻟﻲ را ﻣﻲﭘﺮوراﻧﺪ و ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﺎ ﺑﺮوز ﺣﺎدﺛﻪای ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را دﮔﺮﮔﻮن ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺑﻪ ﺳﺮداری از ﺳﺮ ﺑﺰرﮔـﺎن ﻣﻬـﻲ ﭘـﺴﺮ ﮔﻔـﺘﺶ آﺧـﺮ ﺑـﺰرگ دﻫـﻲ ـ ــ ـ ـ 111 ﺑﻠﺮزﻳﺪی از ﺑﺎد ﻫﻴﺒﺖ ﭼـﻮ ﺑﻴـﺪ؟ ﭼﻪ ﺑﻮدت ﻛﻪ ﺑﺒﺮﻳﺪی از ﺟﺎن اﻣﻴﺪ وﻟـﻲ ﻋـﺰﺗﻢ ﻫـﺴﺖ ﺗـﺎ در دﻫـﻢ ـ ـ ـ ــ ﺑﻠ ـﻲ، ﮔﻔ ـﺖ ﺳ ـﺎﻻر و ﻓﺮﻣﺎﻧ ـﺪﻫﻢ ـ ـ ـ ـ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل9، ﺷﻤﺎره83، زﻣﺴﺘﺎن 1931 )ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ( ﺣﺎدﺛﻪای ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﻜﺎﻳﺖ وﺟﻮد دارد، ﺑﺎ وﺟﻮد ﺳﺎدﮔﻲ، ﺑﺴﻴﺎر ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار اﺳﺖ؛ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ در ﺑﻨﺪ ﺧﻮد ﻧﺒﻮدن و ﻣﺪﻫﻮش و ﺣﻴﺮان ﺑﻮدن در ﭘﻴـﺸﮕﺎه ﺧﺪاوﻧـﺪ را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﺗﻤﺜﻴﻞ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﮔﻮﺷﺰد ﻣﻲﻛﻨﺪ.
روﻧﺪ داﺳﺘﺎﻧﻲ در اﻳﻦ دو ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺣﺮﻛﺖ از آراﻣﺶ اوﻟﻴـﻪ ﺑـﻪ اوج، و 211 ﺳﭙﺲ، ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ آراﻣﺶ اﺳﺖ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻃﺮح اﻳﻦ دو ﺣﻜﺎﻳﺖ ﭼﻨﻴﻦ وﺿﻌﻴﺘﻲ دارﻳﻢ: ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل9، ﺷﻤﺎره 83، زﻣﺴﺘﺎن 1931 ﺗﻌﺎدل ﻣﺠﺪد ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮردن ﺗﻌﺎدل و وﺿﻌﻴﺖ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار )ﻣﻴﺎﻧﻪ( ﺗﻌﺎدل اوﻟﻴﻪ )ﻣﻘﺪﻣﻪ( )ﭘﺎﻳﺎن، ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮی وﺿﻌﻴﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﺗﺎزهای ﻛﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﺣﻮادث ﭘﻴﺸﻴﻦ اﺳﺖ(.
در ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎر رواﻳﻲ اﻳﻦ ﺣﻜﺎﻳﺘﻬﺎ ﺑﺎ ﻧﻈﺮﻳﺔ ﺑﺮﻣﻮن ﻣﻨﻄﺒﻖ اﺳـﺖ و او ﻣﻮﻓـﻖ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎری دو ﺣﻜﺎﻳﺖ از ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺳﻌﺪی ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺑﺮﻣﻮن ﺷﺪه اﺳﺖ اﻟﮕﻮﻳﻲ ﻓﺮاﮔﻴﺮ ﺑﺮای اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ رواﻳﺖ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻨﺪ؛ زﻳﺮا ﺑﺴﻴﺎری از رواﻳﺘﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ اﻟﮕﻮﻳﻲ دارﻧﺪ."