چکیده:
اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﯾﮏ ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ و اﺳﻨﺎدی اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺧﻮی آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﻏﺮﺑﯽ )دﺷﺖﺧﻮی( اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﺑﺮرﺳﯽ ﻃﯽ ﻣﺮاﺣﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن، از روﺷﻬﺎ و ﺗﮑﻨﯿﮑﻬﺎﯾﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﺣﻀﻮر درﻣﯿﺪان ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮوهﻫﺎی ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺖ وﮔﻮ، ﻣﺸﺎﻫﺪه و ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﺮﯾﻊ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ و ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎﺗﮑﻤﯿﻞ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری در اﯾﻦ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداران ﻣﻨﺎﺑﻊ آب در دﺷﺖﺧﻮی از ﯾﮏ ﺳﻮ و ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﺳﻨﺘﯽ ﭼﺎﻫﻬﺎی آب و ﻣﯿﺮآﺑﻬﺎ از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ اﺳﺖ. از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی اﯾﻦﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداران ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺑﻪ رﻏﻢ ﮐﺎرﮐﺮد ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻧﻈﺎم ﺳﻨﺘﯽ ﺑﻬﺮهﺑﺮداری در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻮد ﻗﺎﺋﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﮐﻤﺎﺑﯿﺶ ﺧﻮاﻫﺎن ﺗﻐﯿﯿﺮ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ و ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﯾﮏ ﺳﺎزوﮐﺎر ﺟﺪﯾﺪﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ و ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری از ﻣﻨﺎﺑﻊ زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ و ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ در دﺷﺖ ﺧﻮی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﭼﻨﯿﻦ ﮔﺮاﯾﺸﯽ ﻧﺰد ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎنﭼﺎﻫﻬﺎ و ﻣﺪﯾﺮان ﺳﻨﺘﯽ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﯾﺎد ﺷﺪه ﻧﯿﺰ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس و ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺠﺎربﺟﻬﺎﻧﯽ و ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ﻣﯿﺪاﻧﯽ، در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﮔﺮوه ﭘﮋوﻫﺶ ﮐﻮﺷﯿﺪه اﺳﺖ اﻟﮕﻮی ﺟﺪﯾﺪی را در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ اراﺋﻪ دﻫﺪ.
خلاصه ماشینی:
" 341 ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ-اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﺠﺎد ﺗﻌﺎوﻧﯽ اب ﺑﺮان زﯾﺮ زﻣﯿﻨﯽ و ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ در دﺷﺖ ﺧﻮی اﻟﮕﻮی ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت ﺟﻬﺎﻧﯽ از ﯾﮏ ﺳﻮ و ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ﻣﯿﺪاﻧﯽ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ و ﻫﻢ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺷﺮاﯾﻂ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﻧﻈﺎم ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب دﺷﺖ ﺧﻮی و ﺑﻮﯾﮋه ﮔﺮاﯾﺶ ﻫﺎ، ﻧﮕﺮﺷﻬﺎ، ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽﻫﺎ و وﯾﮋﮔﯿﻬﺎی ﺑﻬﺮه ﺑﺮداران)آب ﺑﺮان( و ﻣﺪﯾﺮان ﺳﻨﺘﯽ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﻣﻨﻄﻘﻪ )ﻫﯿﺌﺖ ﻣﺪﯾﺮه ﻫﺎی ﭼﺎﻫﻬﺎ(، ﺑﻪ دﻻﯾﻞ زﯾﺮ اﻧﺘﻈﺎر ﻣﯽ رود ﻗﺎﻟﺐ »ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻌﺎوﻧﯽ« ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﺎﻟﺐ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺗﺸﮑﻞ آب ﺑﺮان در اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﺎرآﯾﯽ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻻزم و ﮐﺎﻓﯽ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻮﺟﻮد ﺣﻔﺎﻇﺖ،ﻧﻈﺎرت و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب را ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﺪ: 1- اﻧﻄﺒﺎق ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻗﺎﻟﺐ ﺗﻌﺎوﻧﯽ، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﻗﺎﻟﺒﻬﺎ ﺑﺎ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺤﻠﯽ دﺷﺖ ﺧﻮی 2- ﻣﻠﻤﻮس ﺑﻮدن ﮐﺎرآﯾﯽ ﺗﻌﺎوﻧﯿﻬﺎ ﺑﺮای ﺑﻬﺮه ﺑﺮداران ﮐﺸﺎورزی اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ و اﻧﺲ و آﺷﻨﺎﯾﯽ آﻧﺎن ﺑﺎ اﯾﻦ ﻗﺎﻟﺐ 3- ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻮدن ﺳﺎﺧﺘﺎر اﯾﻦ ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﻤﮑﺎری ﺳﻨﺘﯽ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداران در اﻣﻮر ﭼﺎﻫﻬﺎ 4- ﺗﻮان اﯾﻦ ﻗﺎﻟﺐ در اﻓﺰاﯾﺶ روﺣﯿﻪ ﺗﻌﺎون و رﻓﻊ اﺧﺘﻼﻓﺎت اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﻣﯿﺎن ﺑﻬﺮه ﺑﺮداران 5- ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻗﺎﻟﺐ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ در اﻧﺠﺎم ﻣﻨﻈﻢ و ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ ﮐﺎرﻫﺎ 6- ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻗﺎﻟﺐ در ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺳﺎزی و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺳﺎزی ﺑﻬﺮه ﺑﺮداران ﮐﺸﺎورزی از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺮوﯾﺞ و آﻣﻮزش 7- ﮐﻤﮏ اﯾﻦ ﻗﺎﻟﺐ ﺑﻪ ارﺗﻘﺎی ﺳﻄﺢ آﮔﺎﻫﯽ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداران 8- ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺗﻌﺎون و روﺳﺘﺎ 441 9- ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی اﻓﺰاﯾﺶ راﻧﺪﻣﺎن آﺑﯿﺎری و ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺪر رﻓﺘﻦ آب از ﻃﺮﯾﻖ اﺷﺎﻋﻪ ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎ وﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژﯾﻬﺎی ﻧﻮﯾﻦ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آب و آﺑﯿﺎری 01- داﺷﺘﻦ اﺳﺘﻘﻼل اداری و ﻣﺎﻟﯽ 11- ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻗﺎﻟﺐ در اﻣﻮر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﻧﻈﺎم ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت آﺑﯽ."