چکیده:
محیط یکی از عوامل تعیین کننده سلامت انسانهاست و در سالهای اخیر نتایج حاصل از تحقیقات علمی بر اهمیت نقش برنامهریزی و فرم شهرها و بخصوص محلههای شهری؛ بر سلامت انسانها و ایجاد محلاتی پایدار و سالم و اجتناب از پراکنده رویی شهری تاکید میورزد. در این پژوهش با هدف شناسایی عوامل تاثیر گذار بر سلامت افراد در مقیاس محلی و نحوه تاثیر فرم کالبدی و کیفیت محیط بر سلامت افراد سعی بر این بوده است که با بررسی ادبیات مربوط به سلامت، محیط، برنامهریزی شهری و روابط متقابل آنها، مهمترین شاخصهای اثر گذار بر سلامت افراد در مقیاس محلی استخراج شده و به بررسی آن در یک محله سنتی پرداخته شود. به این منظور پرسشنامه طراحی و برای هر یک از شاخصهای منتخب تحقیق، از چندین متغیر استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری دادههای پرسشنامهای نشان داد که هیچ یک از شاخصهای در نظر گرفته شده برای بررسی وضعیت سلامت در نمونه مورد مطالعه در حد مطلوبی نیستند. دیگر نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهنده آن است که شاخصهای اجتماعی و کالبدی چون احساس تعلق به محله و روابط اجتماعی، میزان مشارکت در امور محله و احساس ایمنی و امنیت در محیط مسکونی، کیفیت محیط زیست و نحوه طراحی و برنامهریزی شبکه ارتباطی، مسکن و امکانات و تسهیلات محله میتوانند از عوامل تاثیر گذار بر سلامت و کیفیت زندگی افراد باشند و برنامهریزی شهری با حوزههای مختلف اثر گذاری خود میتواند نقش موثری در بهبود هریک از شاخصهای فوق و در نتیجه ارتقای سلامت افراد ایفا نماید.
خلاصه ماشینی:
"به عنوان مثال مطالعه رابطه بین میزان فقر در محله و بیماریهای قلبی و عروقی در سوئد توسط Sundquist و همکاران (2004) ؛ ارزیابی اثرات کیفیت محیط کالبدی بر افت عملکردی در ساکنان مسن توسط بالفور و کاپلان (2002)، بررسی تاثیر کیفیت محیط محله بر سلامت ذهنی ساکنان در سوئد توسط Malmström و همکاران(1999) ؛ ارزیابی تاثیر طراحی محله بر میزان فعالیت بدنی ساکنان در بلژیک توسط Bourdeaudhuij و همکاران (2003) و در سطح بین المللی ارزیابی میزان سلامت در ساکنان بلوکهای مسکونی پنلی در اروپای شرقی توسط Bonnefoy و همکاران (2003) ارزیابی کلی کیفیت محیطهای مسکونی توسط موسسه(RIVM) هلند در سال 2000 که نتایج آن نشان داد که کیفیت اجتماعی و زیست کالبدی محله در مناطق سرسبز شهر بیش از سایر مناطق است و این مستقیما به ادراک ساکنان از محیط بستگی دارد.
در محلههایی که روابط صمیمانهتری بین ساکنان وجو دارد میزان مشارکت و همکاری ساکنان برای دستیابی به اهداف مشترکشان (به عنوان مثال فضاهای فضاهای عمومی امن تر و پاک تر، رفتارهای سالم و مدارس خوب) و تبادل اطلاعات (به عنوان مثال در خصوص شغل، نگهداری از کودکان و سایر منابع موثر بر سلامت) و حفظ و کنترل اجتماعی غیر رسمی (به عنوان مثال پیشگیری از ارتکاب جرائم و دیگر رفتارهای نامطلوب مانند مصرف الکل و سیگار در بین جوانان، ریختن آشغال، آلوده کردن محیط زیست) که همه آنها میتواند سلامتی را به طور مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر قرار دهد، بیشتر است."