چکیده:
طرح مسئله: خدمات بهداشتی درمانی و توزیع بهینه آن ها نقش مهمی در توسعه هماهنگ مناطق دارند، این پژوهش به دنبال نحوه توزیع فضایی شاخص های بهداشتی ـ درمانی و سطح بندی شهرستان های ایران می باشد.
روش: روش تحقیق به صورت «کمی» می باشد که برای تحلیل داده ها از روش «تحلیل ثانویه» استفاده شده است. مدل های مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل خوشه ای و مک گراناهان می باشند.
یافته ها: اختلافات زیادی بین شهرستان های ایران از نظر میزان برخورداری از شاخص های بهداشتی و درمانی وجود دارد.
نتایج: شهرستان تهران بسیار برخوردار، تعداد معدودی از شهرستان های بزرگ به صورت برخوردار و تا حدودی برخوردار، سایر شهرستان ها که حدود 90 درصد از آن ها را شامل می شوند به صورت محروم می باشند.
خلاصه ماشینی:
"هدف از این مطالعه؛شناخت نابرابریهای سطح توسعۀ بهداشتی و درمانی شهرستانهای ایران میباشد،لذا برپایۀ چارچوب نظری و دیدگاههایی که در مباحث پیشین به تفصیل از آنها سخن رفته است،شاخصهای ارزیابی و رتبهبندی مناطق(10 شاخص)در این پژوهش مد نظر میباشند،که عبارتاند از: 1-تعداد مؤسسات درمانی فعال(شامل بیمارستان،بیمارستان و زایشگاه،زایشگاه و آسایشگاه)به ازای 10000 نفر جمعیت؛ 2-تعداد تخت فعال مؤسسات درمانی به ازای 10000 نفر جمعیت؛ 3-تعداد مرکز بهداشتی و درمانی(شامل درمانگاه،کلینیک،پلی کلینیک و مرکز بهداشت) به ازای 10000 نفر جمعیت؛ 4-تعداد آزمایشگاه به ازای 10000 نفر جمعیت؛ 5-تعداد داروخانه به ازای 10000 نفر جمعیت؛ 6-تعداد مراکز پرتونگاری به ازای 10000 نفر جمعیت؛ 7-تعداد مراکز توانبخشی به ازای 10000 نفر جمعیت؛ 8-تعداد پزشکان عمومی به ازای 10000 نفر جمعیت؛ 9-تعداد پزشکان متخصص(شامل:داخلی،قلب،عفونی،اطفال،اعصاب و روان،پوست، جراحی عمومی،ارولوژی،ارتوپدی،مغز و اعصاب،گوش و حلق و بینی،چشم، دندانپزشک)به ازای 10000 نفر جمعیت؛ 10-تعداد پیراپزشکان به ازای 10000 نفر جمعیت؛ سطحبندی شهرستانها براساس مدل مک گراناهان: از مدل مک گراناهان برای سنجش میزان برخورداری شهرستانهای کشور از نظر خدمات بهداشتی و درمانی بدین صورت استفاده شده است که: 1-ابتدا ضریب همبستگی بین متغیرهای بهداشتی و درمان محاسبه،سپس متوسط ضریب همبستگی برای این متغیرها به دست آمده است(جدول شمارۀ 1).
(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) سطحبندی شهرستانها به روش تحلیل خوشهای: با توجه به سطحبندی حاصل از تحلیل خوشهای مشخص شده است که در بین 269 شهرستانی که در کشور وجود دارد،فقط یک شهرستان(تهران)که 0/37 درصد از کل شهرستانهای کشور را شامل میشود،از نظر امکانات و خدمات بهداشتی و درمانی به صورت توسعه یافته و برخوردار میباشد."