چکیده:
امروزه یکی از مهمترین اهداف حقوق بین الملل در تنظیم روابط بین المللی تامین و تضمین رعایت حقوق انسانها است. سوال این است که چگونه میتوان از رعایت حقوق بشر در جوامع انسانی و نیز محیط بین الملل اطمینان یافت. شاید مدبرانهترین مکانیزم برای این هدف، روشهای پیشگیرانه است که زمینههای عینی حمایت از حقوق بشر را فراهم میسازد. اسلام در نظام ضمانت اجرایی اسلام برای مقابله با نقض حقوق بشر در محیط بین الملل تدابیر پیشگیرانهای ارائه کرده است. برخی از این تدابیر عبارتند از: حمایت از صلح پایدار، توجه به امنیت فراگیر، نهادینه سازی گفتمان عدالت خواهی، داناییمحوری و علم گستری، مبارزه با فرهنگ سلطهگری و استکباری، مقابله با تفکر سرمایهداری، ارائه الگوی حیات طیبه، بهعنوان مدل تنظیم روابط اجتماعی؛ توصیه به گسترش معنویت بهمثابة عالیترین پشتوانة حقوق بشر، التزام به وفای به عهد، مقابله با مکاتب و اندیشههای ضد بشری همچون ملیگرایی و نژادپرستی و اخلاص و معنویت و شرک ستیزی.
خلاصه ماشینی:
"اسلام در آغاز، صلح و آرامش را در نهان انسان با ایجاد سازش میان قوای درونی و ارضـای خواستههای طبیعی و زیر فرمان عقل و به دور از هرگونه افراط و تفریط میآفریند؛ سپس در محیط خانواده، اعضای آن را به برقراری روابطی صمیمانه تـوصـیـه مـیکـنـد (بقره: 83؛ نساء: 36؛ اسراء: 23) آنگاه در مـحـیـط اجـتـمـاعـی نیز مؤمنان را برادر یکدیگر میخواند و از آنان میخـواهـد در میان خود، بذر محبت، آشتی و صلح بیفشانند و یکدیگر را به دوستی دعـوت کـنند و میان خود صلح و سازش برقرار سازند (حجرات: 9-10)؛ سپس امت اسلامی را حول محور اطاعت از رهبر عادل و رعایت قوانین و احـکام اسلام، به وحدت و صلح فرا میخواند و در واپسین مرحله، فراتر از دنیای اسلام، پیروان ادیان الهی را به بازگشت به کلمة مشترک با مسلمانان که همانا توحید و پرهیز از شرک و بتپرستی است، فرا میخواند (آلعمران: 64)؛ سپس همة انسانها را بر ملاک انسانیت به همزیستی مسالمتآمیز در کنار دیگری دعوت میکند.
این نظام به دنبال تأمین امنیت فراگیر است؛ قاطعانه با ریشههای خشونت برخورد میکند؛ عدالتخواهی را در اولویت قرار میدهد و درپی تحقق عدالت در همة عرصههاست؛ به گسترش دانایی میانجامد؛ سلطهگری و استکبار را بر میاندازد؛ با فرهنگ سرمایهداری سر ستیز دارد و آن را ریشة بسیاری از تضییعهای حقوق بشر میداند؛ سبک زندگی اسلامی که مدل حیات طیبه است و تأمینکنندة سعادت انسان است، ارائه میکند؛ به گسترش معنویت بهمثابة عالیترین پشتوانة حقوق بشر تأکید دارد؛ به اصل وفای به عهد ملتزم است و از آن حمایت میکند؛ و با مکاتب و اندیشههای ضد بشری همچون ملیگرایی و نژادپرستی مقابله میکند."