چکیده:
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش تفکر انتقادی بر منبع کنترل و کاهش ناهماهنگی (برانگیختگی) شناختی دانشآموزان پسر سال دوم دبیرستانهای شهرستان بانه انجام گرفت. روش اجرا: این پژوهش از نوع آزمایشی است و نمونه پژوهش عبارت است از 40 دانشآموز پسر سال دوم دبیرستانهای شهرستان بانه که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از مقیاس استاندارد شده راترو پرسشنامه برانگیختگی-کاهش ناهماهنگی DARQ هارمون ـ جونز (صفارینیا و زندی، 1389) استفاده گردید. یافتهها: نتایج نشان داد که بین منبع کنترل دانشآموزان تحت آموزش تفکر انتقادی و دانش آموزانی که این آموزش را ندیدهاند، تفاوت معنیداری وجود دارد. یعنی تفکرانتقادی میتواند باعث تغییر در بعضی از صفات و ویژگیها شود، که در این پژوهش ویژگی مورد نظر ما منبع کنترل است و تفکر انتقادی بر روی این متغیر تأثیر گذاشت. اما بین میزان کاهش ناهماهنگی (برانگیختگی) شناختی دانشآموزان تحت آموزش تفکر انتقادی و دانشآموزانی که این آموزش را ندیدهاند، تفاوت معنیداری وجود ندارد. در این پژوهش تفکر انتقادی نه تنها میزان ناهماهنگی (بر انگیختگی) شناختی را در گروه کنترل کاهش نداد بلکه تا حدی باعث افزایش ناهماهنگی شناختی گردید.
خلاصه ماشینی:
"Measuring the overall effectiveness of teaching critical thinking and reduce the imbalance of resource control (arousal) cognitive second year high school male students took a city Baneh.
Abstract Objective: The study research design, pretest, posttest control group, which is aimed at measuring the overall effectiveness of teaching critical thinking and reduce the imbalance of resource control (arousal) cognitive second year high school male students took a city Baneh .
بنابراین، تفکرانتقادی وسیلهای است که فراگیران با دارا بودن آن میتوانند خود را با دانشها، نگرشها و مهارتهای مختلف مجهز کرده و سازگاری بهتر و مناسبتری با جهان در حال تغییر داشته باشند، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بر منبع کنترل و کاهش ناهماهنگی (برانگیختگی) شناختی دانشآموزان انجام گرفته است.
جهت مقایسه تأثیر آموزش تفکر انتقادی بر متغیر ناهماهنگی (برانگیختگی شناختی) در آزمودنیهای گروه آزمایش و کنترل از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد که نتایج آن در جدول 2 قابل مشاهده است.
بحث و نتیجهگیری هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش تفکر انتقادی بر منبع کنترل و کاهش ناهماهنگی (برانگیختگی) شناختی دانشآموزان پسر سال دوم دبیرستانهای شهرستان بانه بود.
همچنین نتایج پژوهش نشان داد که آموزش تفکر انتقادی نه تنها باعث کاهش ناهماهنگی شناختی نشده است، بلکه این ناهماهنگی را به مقدار کمی نیز افزایش داده است.
اما در این پژوهش تأثیر متغیری تحت عنوان آموزش تفکر انتقادی بر کاهش ناهماهنگی یا کاهش برانگیختگی شناختی مورد بررسی قرار گرفته است که متأسفانه محقق نتوانست به پژوهشهایی که در رابطه با این موضوع صورت گرفتهاند دسترسی یابد تا نتایج بدست آمده را با آن مقایسه کند."