چکیده:
رعایت حقوق زنان، کودکان، سال خوردگان و افراد ناتوان یکی از نکات مهم در جنگ است که از آن با عنوان حقوق بشر دوستانه «Humanitarian law» یاد می شود. در عصر حاضر سازمان ها، گروه ها و برخی از افراد در نقاط مختلف جهان تحت این عنوان فعالیت می کنند. شناخت جایگاه این قانون در اسلام و تبیین مفاد آن در سیره نبوی از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ زیرا رعایت اصول جوان مردانه، خودداری از روش های غیر متعارف در جنگ، حمایت از زنان و کودکان، حفاظت از افراد ناتوان و سال خورده و منع به کارگیری سلاح های مخرب از نکات مهمی هستند که در قوانین امروزی بر آنها تصریح می شود و این موارد در سیره نبوی نیز مورد تاکید قرار گرفته و اجرایی شده اند.
این نوشتار بر آن است تا با نگاهی به جنگ های عصر نبوی و بررسی توصیه های آن حضرت(ص) درباره گروه های ناتوان یا خارج از جنگ، راهکارهای پیامبر6 برای حفاظت از آنان را تبیین کند و به این پرسش پاسخ دهد که سیره رسول خدا(ص) درباره زنان، کودکان و افراد ناتوان دشمن در جنگ ها چگونه بود؟
Considering the rights of women، children، elders and disable persons would be a significant issue during the war and it is interpreted as "Humanitarian law". In the present century، organizations، groups، and some people from various parts of the world are active in this regard. The recognition of the position of this law in Islam and clarification of its elements in prophet's conduct would be of significant importance. Since consideration of the chivalry principles، avoiding from the use of atypical methods in war، supporting women and children، protecting disable and elder people as well as forbidding the exploitation of destructive equipments are considered as imperative issues emphasized not only in recent laws but also in Prophet's conduct. Studying the wars at the age of the prophet as well as his advice related to the disable people out of war، this writing is to clarify the prophet's strategies concerning the protection of them and to answer this question on the way of prophet's conduct towards women، children، and opponent disable people in wars.
خلاصه ماشینی:
"رعایت حقوق زنان، کودکان، سالخوردگان، افراد ناتوان، مجروحان، اسیران، توجه به محیط زیست و حتی ممنوعیت به کارگیری سلاحهای کشتار جمعی که امروزه از همه این موارد با عنوان حقوق بشر دوستانه بینالمللی «international Humanitarian law» یاد میشود، بیش از هزار و چهارصد سال پیش از جانب حضرت محمد( توصیه و بر اجرای آن تأکید شده است.
اقدامات رسول خدا( درباره زنانی که اسیر شده بودند و مطابق قوانین جنگهای آن زمان باید به عنوان کنیز در اختیار نیروهای پیروز قرار میگرفتند، نشان دهنده توجه ویژه آن حضرت( به زنان است، آن هم در زمانی که هیچ قانونی درباره جنگها و حقوق انسانها به ویژه اسیران جنگی وجود نداشت.
رسول خدا( برخلاف میل باطنی خود به دلایل متعددی نمیتوانستند افرادی از دشمنان (مشرکان) را که در جنگها اسیر شده بودند از جمله زنان و کودکان را بلافاصله آزاد کنند، اما سیره آن حضرت( در جنگها و دیگر مراحل زندگی از تلاش فراوان ایشان برای فراهم کردن زمینه آزادی آنان حکایت دارد.
19 برخی از مسلمانان به سبب حمله غافلگیرانه مشرکان و شکست اولیه به شدت از اقدام بنی هوازن خشمگین شدند و به قصد انتقام جویی تصمیم به کشتن زنان و کودکان آنان گرفتند که رسول خدا( ضمن آرام کردن آنها، درباره رعایت حال اسیران سفارشهای فراوانی کردند.
رسول خدا( علاوه بر تأکید فراوانی که درباره جلوگیری از کشتن کودکان داشتند و با عبارتهای مختلف حمایت خود را از آنها در تمام سنین از نوزادی تا نوجوانی اعلام کردند که این خود نشانه اهتمام آن حضرت( بر جلوگیری از نسلکشی است در مواردی نیز با صراحت از نسلکشی نهی کرده و با عبارت «ولا تقتلوا ذریه» 27 بر آن تأکید نمودند."